‘Schindler’s List’ เป็นหนังที่สะท้อนความโหดร้ายของสงครามและความหดหู่ที่มนุษย์กระทำต่อกันเอง แต่นอกเหนือจากความสิ้นหวังที่ถูกถ่ายทอดออกมาผ่านภาพขาวดำแล้ว กลับมีหนึ่งภาพที่เชื่อว่าไม่ว่าใครก็จดจำได้ไม่ลืม แม้แต่คนที่ไม่เคยดูหนังมาก่อนก็อาจเคยเห็น “เด็กสาวในชุดแดง” ผ่านหูผ่านตามาบ้างไม่มากก็น้อย สีแดงของเสื้อโค้ตของเธอโดดเด่นออกมาจากภาพจนกลายเป็นที่จดจำของใครหลายคนและฉากนี้ก็ถูกยกย่องว่าเป็น “สัญลักษณ์ของความหวัง”
เด็กสาวในชุดโค้ตแดงก็คือโอลิเวีย ดาบรอวสกา (Oliwia Dabrowska) ซึ่งขณะนั้นอายุเพียง 3 ขวบ เธอเปรียบเหมือนกับสัญลักษณ์ของหนังคลาสิกของสตีเวน สปิลเบิร์ก (Steven Spielberg) เรื่องนี้ ฉากของเด็กสาวที่เดินผ่านสลัมคราคูฟโดยไม่ถูกใครแตะต้องเป็นการสื่อถึงความรุนแรงและความเห็นอกเห็นใจ ความรู้สึกผิดและความไร้เดียงสา รวมถึงความสิ้นหวังและความหวัง
เด็กสาวที่ในอดีตเคยเป็นส่วนหนึ่งของหนังขึ้นหิ้งเรื่องนี้ได้เติบโตขึ้น ปัจจุบันเธออายุ 32 ปี อาศัยอยู่ในโปแลนด์ และกลายเป็นอาสาสมัครเพื่อช่วยเหลือชาวยูเครนที่อพยพออกจากประเทศ ซึ่งเป็นผลมาจากสงครามรัสเซียยูเครน
เมื่อวันที่ 9 มีนาคมที่ผ่านมา ดาบรอวสกาได้แชร์ภาพเด็กสาวในชุดแดงซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของ ‘Schindler’s List’ แต่เปลี่ยนสีเสื้อโค้ตให้กลายเป็นสีน้ำเงินเพื่อเป็นตัวแทนของสีธงชาติยูเครน ข้อความส่วนหนึ่งในโพสต์นั้นกล่าวว่า “เธอคือสัญลักษณ์ของความหวังเสมอ ให้เธอได้เป็นสัญลักษณ์นั้นอีกครั้งเถอะ”
จากนั้นในวันต่อมาเมื่อหญิงสาวเดินทางไปที่ชายแดนโปแลนด์-ยูเครน ดาบรอวสกาได้ใช้ช่องทางโซเชียลมีเดียของตัวเองเพื่อขอความช่วยเหลือแทนชาวยูเครน “เราต้องการความช่วยเหลือจากพวกคุณที่นี่ (ชายแดนโปแลนด์-ยูเครน) แม้จะเล็กน้อยแต่ทุกความช่วยเหลือมีค่า เราต้องการสิ่งของ เงินบริจาค หรือจะมาเป็นอาสาสมัครก็ได้ สถานการณ์แย่มาก ฉันเป็นอาสาสมัครที่ชายแดนนี้และฉันเห็นมันกับตา”
นอกจากข้อความขอความช่วยเหลือแล้ว ดาบรอวสกายังร่วมแบ่งปันประสบการณ์ต่าง ๆ ที่เธอได้เจอระหว่างการเป็นอาสาสมัครด้วย ไม่ว่าจะเป็นการทิ้งระเบิดของรัสเซียที่จุดทิ้งระเบิดอยู่ห่างจากโปแลนด์ไปเพียง 20 กิโลเมตร การได้พบกับแม่ลูกสองชาวยูเครนที่หนีจากสงครามและต้องการเดินทางไปใกล้ชายแดนเยอรมัน ซึ่งบางครั้งแม้่จะอยากช่วยพวกเขาแค่ไหน แต่สถานการณ์สงครามรัสเซียยูเครนที่เกิดขึ้นทำให้ความช่วยเหลือมีจำกัด และบางครั้งดาบรอวสกาก็รู้สึกเจ็บใจที่ต้องปฏิเสธความต้องการบางอย่างของผู้อพยพ
ดาบรอวสกายังคงเป็นอาสาสมัครช่วยเหลือผู้อพยพชาวยูเครน และเธอยังช่วยจัดหาชุดปฐมพยาบาลให้กับทหารยูเครน จัดตั้งระบบระเบียบการรับบริจาคเงินและข้าวของเครื่องใช้ต่าง ๆ รวมถึงการให้ความช่วยเหลือผู้อพยพทั้งในชีวิตจริงและผ่านโลกออนไลน์ด้วย
เนื่องในโอกาสครบรอบ 25 ปีของ ‘Schindler’s List’ เมื่อปี 2018 สปิลเบิร์กเคยกล่าวไว้ว่า เขามองว่าฉากเด็กสาวในชุดแดงเป็นการเรียกร้องให้ต่อต้านความรุนแรงและความโหดร้ายที่กระทำต่อเพื่อนมนุษย์ ซึ่งนั่นก็ไม่ต่างกับสิ่งที่ดาบรอวสกากำลังทำอยู่ในตอนนี้ เธอได้กลายเป็นสัญลักษณ์ของความหวังท่ามกลางสงครามและความขัดแย้งอีกครั้ง
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส