ใกล้ช่วงเลือกตั้งของประเทศไทยเข้ามาทุกที Beartai Buzz ขอแนะนำ 10 หนังการเมืองหลากรสชาติที่นอกจากให้ความสนุกแล้วยังมีข้อคิดดี ๆ ให้ไปพูดคุยและถกเถียงกันอีกด้วย โดยเกณฑ์ในการเลือกคราวนี้เราคัดเลือกประเด็นที่เป็นสากลรวมถึงสามารถนำมาเทียบเคียงกับประเทศไทยของเราได้อีกด้วย
1. Man of the Year
ชื่อไทย : ฮาสะเด็ด สะเก็ดข่าวทำเนียบ
ปีที่ออกฉาย : 2006
ผู้กำกับ : แบรี เลวินสัน (Barry Levinson)
นักแสดง : โรบิน วิลเลียมส์ (Robin Williams) คริสโตเฟอร์ วอลเคน (Christopher Walken) ลอรา ลินนีย์ (Laura Linney)
เรื่องย่อ
เมื่อนักแสดงตลกอย่าง ทอม ดอบส์ (รับบทโดย วิลเลียมส์) ที่มักจัดรายการเสียดสีข่าวการเมืองตัดสินใจลงเลือกตั้งชิงตำแหน่งประธานาธิบดี แล้วปรากฎว่าระบบคอมพิวเตอร์เกิดความผิดพลาดจนทำให้ดอบส์กลายเป็นประธานาธิบดีขึ้นมาจริง ๆ แต่การมองการเมืองจากภายนอกแล้วเล่นตลกกับการมาทำงานการเมืองก็ทำให้ดอบส์ได้รูัว่าเบื้องหลังสภาที่มีทั้งการล็อบบี้และการหาผลประโยชน์เชิงอำนาจอาจเป็นเรื่องตลกที่ขำไม่ออกก็เป็นได้
สอนอะไรเราเกี่ยวกับการเมืองบ้าง
แม้ ‘Man of the Year’ จะเป็นหนังตลกแต่ด้วยเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับการเลือกตั้งและการที่ใครคนหนึ่งเข้าสภาไปเพื่อกำหนดนโยบายและบริหารประเทศย่อมส่งผลต่อชีวิตประชาชนอย่างพวกเราก็ทำให้หนังเรื่องนี้ยังคงถูกกล่าวถึงเวลาพูดถึงหนังการเมืองสักเรื่อง และการแสดงของ โรบิน วิลเลียมส์ ผู้ล่วงลับก็ยังคงน่าประทับใจทุกครั้งที่ได้ชม
ประโยคเด็ดจากหนัง
นักการเมืองก็เหมือนผ้าอ้อมน่ะแหละที่ควรถูกเปลี่ยนบ่อย ๆ ด้วยสาเหตุเดียวกัน
2. Wag the Dog
ชื่อไทย : สองโกหกผู้เกรียงไกร
ปีที่ออกฉาย : 1997
ผู้กำกับ : แบรี เลวินสัน (Barry Levinson)
นักแสดง : ดัสติน ฮอฟฟ์แมน (Dustin Hoffman) โรเบิร์ต เดอ นีโร (Robert De Nero)
เรื่องย่อ
เมื่อเกิดเรื่องอื้อฉาวระหว่างประธานาธิบดีกับนักศึกษาฝึกงาน ทีมพีอาร์ทำเนียบขาวจึงจ้างโปรดิวเซอร์ของฮอลลีวูดเพื่อสร้างสถานการณ์สงครามปลอม ๆ ออกสื่อเพื่อกลบเรื่องอื้อฉาวต่าง ๆ จนกระทั่งสำนักงานข่าวต่าง ๆ โหมกระพือเรื่องโกหกจนเรื่องราวไปกันใหญ่
สอนอะไรเราเกี่ยวกับการเมืองบ้าง
เรื่องเหลือเชื่อของ ‘Wag the Dog’ คือหลังหนังออกฉายไปเพียงปีเดียวปรากฎว่า ประธานาธิบดีบิล คลินตัน (Bill Clinton) ก็ไปพัวพันกับคดีล่วงละเมิดทางเพศ โมนิกา เลวินสกี (Monica Levinski) และที่เหมือนในหนังอย่างเหลือเชื่อคือพอเกิดเรื่องคลินตันได้สั่งทิ้งบอมบ์ที่ประเทศอิรักเพื่อทำลายฐานที่มั่นกลุ่มอัลกออิดะห์จริง ๆ จนนักวิจารณ์การเมืองก็ใช้ชื่อหนัง ‘Wag the Dog’ ที่แปลว่า ‘หางกระดิกหมา’ หรือการหักเหความสนใจของผู้คนด้วยเรื่องอื่นเพื่อกลบเกลื่อนเรื่องอื้อฉาวของตนอีกด้วย
ดังนั้นสิ่งที่หนังน่าจะให้ข้อคิดเราได้ดีที่สุดคือบางครั้งผู้นำที่ดูเป็นคนดีตอนหาเสียงเลือกตั้งก็อาจจะกลายเป็นคนที่ทำให้เราผิดหวังมากที่สุดและจะทำทุกทางเพื่อกลบเกลื่อนความผิดของตัวเอง
ประโยคเด็ดจากหนัง
เวลามีสงครามคนจำแค่สโลแกนของมันเท่านั้น รู้มั้ยเพราะอะไรเพราะนี่คือสิ่งที่มีในธุรกิจบันเทิง นี่ไงเราถึงมีประโยชน์ เราขายภาพผู้หญิงเปลือยในเพลิงของระเบิดเนปาล์ม ขายสโลแกนวีฟอร์วิกทอรี ภาพนาวิกโยธิน 5 คนชูธงบนเขาซูริบาชิ ผู้คนจะจำภาพเหล่านี้ไปอีก 50 ปีแต่จะลืมว่ามันคือสงครามอะไร จะสงครามอ่าว 2,500 ภารกิจต่อวัน กินระยะเวลาเป็น 100 วันแต่คนจะจำแค่วิดีโอบันทึกภาพระเบิดแค่ตัวเดียวเท่านั้น คนอเมริกันยอมจ่ายเพื่อสงครามแบบนั้น สงครามคือธุรกิจบันเทิง นั่นแหละงานของเรา
3. Election
ชื่อไทย : ครูขาอย่าหาว่าหนูแสบ
ปีที่ออกฉาย : 1999
ผู้กำกับ : อเล็กซานเดอร์ เพย์น (Alexander Payne)
นักแสดง : รีส วิทเธอร์สพูน (Reese Witherspoon) แมตธิว โบรเดอริก (Matthew Broderick)
เรื่องย่อ
เมื่อโรงเรียนจัดการเลือกตั้งประธานนักเรียนการแข่งขันของ 3 ผู้สมัครในสนามการเมืองระดับจูเนียร์แต่เดือดเลือดพล่านระหว่าง เทรซี่ เด็กสาวเปี่ยมอุดมการณ์ที่ครูต่างแขยง พอล เด็กหนุ่มสุดฮอตที่ไม่ต่างจากนอมีนีของครูในโรงเรียนและ แทมมี่ เด็กสาวหัวขบถที่ไม่สนใจกฎเกณฑ์ใด ๆ ใครจะเป็นผู้คว้าชัยและได้เป็นประธานนักเรียน
สอนอะไรเราเกี่ยวกับการเมืองบ้าง
แม้จะเป็นหนังเกี่ยวกับการเมืองในโรงเรียน แต่ตัวหนังกลับสะท้อนภาพการเมืองระดับประเทศได้อย่างเจ็บแสบทั้งการที่ครูเองก็เล่นการเมืองด้วยการส่งตัวแทนมาเพื่อหวังควบคุมอำนาจในโรงเรียนหรือการต่อสู้ของคนมีอุดมการณ์แต่กลับถูกมองว่าเป็นตัวประหลาดในสังคมเพียงเพราะยึดถือความถูกต้องไปจนถึงการเล่นเกมการเมืองสกปรกที่เราคุ้นชินกันดีภายใต้ระบอบประชาธิปไตย
ประโยคเด็ดจากหนัง
สมมติว่าชีวิตพวกคุณรู้จักแต่แอปเปิล แอปเปิล แอปเปิล เราก็จะรู้สึกว่าแอปเปิลดีที่สุดแม้รู้ว่าวันนึงมันต้องเน่าเสียก็ตาม แต่แล้ววันนึงเรามีส้มมาให้เลือก ทีนี้เราก็มีทางเลือกแล้วว่าจะเอาแอปเปิลหรือส้ม นี่แหละคือประขาธิปไตย
4. เมล์นรกหมวยยกล้อ
ปีที่ออกฉาย : 2007 (พ.ศ. 2550)
ผู้กำกับ : กิตติกร เรียวศิริกุล
นักแสดง : สุเทพ โพธิงาม, อุดม แต้พานิช, เกียรติ กิจเจริญ
ช่องทางการรับชม : Youtube ช่อง 8
เรื่องย่อ
รปภ.ที่ขึ้นรถเมล์เพื่อกลับบ้านช่วงสงกรานต์เกิดคลั่งเพราะรถเมล์ดันไม่ยอมจอดให้ลงป้าย เขาควักปืนมาขู่คนขับรถให้วนรถกลับไปจอดป้ายที่เขาต้องการ ท่ามกลางความเดือดระอุบนรถเมล์ดังกล่าวมีทั้งกระเป๋ารถเมล์ช่างเสี้ยมที่พยายามง้อแฟนสาวที่เขาผิดนัดในช่วงสงกรานต์ คุณป้าที่ไม่พอใจหญิงสาวคนหนึ่งที่แต่งตัวโป๊ ไปจนถึงหลากหลายผู้คนสุดอลเวงที่พยายามหาทางออกในสถานการณ์ความขัดแย้งสุดตึงเครียด
สอนอะไรเราเกี่ยวกับการเมืองบ้าง
ภายใต้ภาพการเป็นหนังตลกรวมนักแสดงสุดฮา ‘เมล์นรกหมวยยกล้อ’ กลับสะท้อนภาพการเมืองไทยภายใต้ความขัดแย้งไว้ได้อย่างคมคาย ทั้งการเปรียบเปรยรถเมล์ไม่ต่างกับ “รัฐนาวา” ที่คนขับก็เหมือนนายกรัฐมนตรี กระเป๋ารถเมล์คือสื่อมวลชนที่จะคอยชี้ผิดชี้ถูกไปจนถึงฝ่ายที่ไม่พอใจคนขับรถและพยายามใช้อำนาจทุกอย่างเพื่อเบี่ยงเบนเส้นทางไปตามที่ตนต้องการ ดังนั้นสิ่งที่หนังให้ข้อคิดเราได้ดีที่สุดคือการเคารพในความเห็นและตัวตนของกันและกันรวมถึงการพิจารณาถึงผลประโยชน์ส่วนรวมที่ควรอยู่เหนือผลประโยชน์ส่วนตน
ประโยคเด็ดจากหนัง
มันผิดใครก็รู้ว่ามันผิดกันทั้งคันนั่นแหละ แต่พวกมึงไม่เคยทำอะไรผิดกันเลยหรือไงวะ มึงให้อภัยกันหน่อยไม่ได้หรือไงวะ พวกมึงเว้นวรรคกันเป็นมั้ย
5. GF* BF*
ชื่อไทย : สัญญารัก 3 หัวใจ
ปีที่ออกฉาย : 2012
ผู้กำกับ : หยาง ยา-เช
นักแสดง : โจเซฟ ชาง, กุ้ย หลุนเหม่ย์, ไรเดียน แวนฮาน
เรื่องย่อ
อาเหลียง เหมยเป่า และ เลียม สามเพื่อนรักที่เคยก่อกบฏภายใต้กฎอัยการศึกของโรงเรียน ต้องเติบโตและเผชิญความพลิกผันหลังเกิดการชุมนุมใหญ่ในยุค 80’s ซึ่งจะส่งผลกระทบและเปลี่ยนแปลงชีวิตและความสัมพันธ์ของพวกเขาไปตลอดกาล
สอนอะไรเราเกี่ยวกับการเมืองบ้าง
แม้ประวัติศาสตร์การเมืองไต้หวันจะดูห่างไกลจากการรับรู้ของพวกเราแต่สิ่งหนึ่งที่หนังสื่อได้ชัดเจนคือชีวิตคนเราไม่มีทางหนีพ้นการเมืองได้ แม้แต่ความฝันที่เล็กที่สุดอย่างการมีความรักการมีครอบครัว การเมืองก็ยังเป็นตัวกำหนดและคอยชักใยชีวิตเราอยู่เสมอ ดังนั้นรัฐบาลหรือใครก็ตามที่จะเข้ามาบริหารประเทศจึงมีผลกระทบทั่งโดยตรงและในทางอ้อมกับชีวิตของประชาชน
ประโยคเด็ดจากหนัง
เด็กหนึ่งคนลุกขึ้นเต้นคือขบถ แต่ถ้าเด็กทั้งโรงเรียนลุกขึ้นเต้นพร้อมกันมันคือพลังของประชาชน
6. รักที่รอคอย (October Sonata)
ปีที่ออกฉาย : 2009 (พ.ศ. 2552)
ผู้กำกับ : สมเกียรติ วิทุรานิช
นักแสดง : ธนวรรธน์ วรรธนะภูติ รัชวิน คงมาลัย พิษณุ นิ่มสกุล
ช่องทางการรับชม : Netflix, Prime Video
เรื่องย่อ
เรื่องราวของรวี กับ แสงจันทร์ หนุ่มนักเรียนนอกเปี่ยมอุดมการณ์กับสาวโรงงานด้อยความรู้ที่พบกันในงานศพของ มิตร ชัยบัญชา ทั้งคู่ตกลงนัดพบกันที่บังกะโลแสนมุกทุกวันที่ 8 เดือนตุลาคมทุกปีแต่หลังจากคอยเก้อมานาน แสงจันทร์ก็มีโอกาสได้พบกับ ลิ้ม หนุ่มลูกครึ่งจีนที่หลงรักเธออย่างใจจริงจนกระทั่งรวีได้กลับมาในชีวิตของเธอ ท่ามกลางความขัดแย้งทางการเมืองที่เปลี่ยนให้เดือนตุลาคมของพวกเขากลายเป็นตุลาอาดูร
สอนอะไรเราเกี่ยวกับการเมืองบ้าง
ความจริงสารของหนังมีความใกล้เคียงกับ GF* BF* มาก แต่เนื่องจากหนังใช้เหตุการณ์ทางการเมืองของไทยมาเป็นฉากหลังจึงทำให้หนังใกล้ชิดกับคนไทยอย่างเรามากกว่า อีกทั้งหนังยังสอดแทรกเรื่องชนชั้นและนโยบายของรัฐบาลที่มีผลต่อชีวิตประชาชน โดยสะท้อนผ่านการรอคอยของแสงจันทร์และรวีที่หวังจะได้ใช้ชีวิตคู่อย่างมีความสุขแต่ถูกการเมืองเข้ามาแทรกกลางตลอด
ประโยคเด็ดจากหนัง
คนเราแตกต่างกันเป็นความจริงอย่างไม่มีข้อสงสัย มีไพร่ มีผู้ดี มีข้ามีเจ้า มีบ่าว มีนาย แต่อีกความคิดหนึ่งซึ่งเป็นความคิดสมัยใหม่อยู่สักหน่อยเชื่อว่าความแตกต่างกันเป็นเรื่องที่คนเรากำหนดกันขึ้นเอง ฉะนั้นจึงเป็นสิ่งที่เปลี่ยนแปลงแก้ไขได้
7. The Trial of the Chicago 7
ชื่อไทย : ชิคาโก 7
ปีที่ออกฉาย : 2021
ผู้กำกับ : แอรอน ซอร์กิน (Aaron Sorkin)
นักแสดง : เอดดี เรดเมย์น (Eddie Redmayne), ซาชา บารอน โคเฮน (Sacha Baron Cohen)
ช่องทางการรับชม : Netflix
เรื่องย่อ
หนึ่งในหนังการเมืองของ Netflix ที่เล่าถึงการต่อสู้คดีของกลุ่มชิคาโก 7 ที่ถูกเจ้าหน้าที่ควบคุมตัวจากการชุมนุมอย่างสันติเพื่อประท้วงสงครามเวียตนามแต่กลับถูกตั้งข้อหายุยงให้เกิดจลาจลในการประชุมแห่งชาติประชาธิปไตยปี 1968
สอนอะไรเกี่ยวกับการเมืองบ้าง
การชุมนุมและการประท้วงเป็นกระบวนการหนึ่งของประชาชนในการแสดงความไม่เห็นด้วย ซึ่งแน่นอนว่ารัฐบาลจะต้องรับฟังและหาทางแก้ปัญหาร่วมกันกับประชาชนโดยสันติวิธีและหลีกเลี่ยงการใช้ความรุนแรง
ประโยคเด็ดจากหนัง
เรานำอุดมการณ์เดินทางข้ามเส้นแบ่งของประเทศ มิใช่ปืนกล หรือยาเสพย์ติด หรือไปลักพาตัวเด็กสาวที่ไหนมา แต่หลังจากข้ามผ่านนิวยอร์ก ไป นิวเจอร์ซี ไป เพนซิลเวเนีย ไป โอไฮโอ ไป อิลลินอยส์ แม้เราจะมีแค่อุดมการณ์ แต่เรากลับถูกรมแก๊สน้ำตา ถูกตบตี จับกุมและนำมาขึ้นศาลพิจารณาคดี
8. ที่ตรงนั้น มีฉันหรือเปล่า (Where We Belong)
ปีที่ออกฉาย : 2019 (พ.ศ. 2562)
ผู้กำกับ : คงเดช จาตุรันต์รัศมี
นักแสดง : เจนนิษฐ์ โอ่ประเสริฐ, แพรวา สุธรรมพงษ์
ช่องทางการรับชม : Netflix
เรื่องย่อ
ซู เด็กสาวที่มีความฝันเดียวคือการออกไปให้ไกลจากจังหวัดจันทบุรีที่ตัวเองอาศัยอยู่ เพราะหลังจากแม่เสียชีวิตซูแทบจะเป็นเสาหลักของบ้าน เธอจึงต้องการทิ้งทุกอย่างแม้กระทั่ง เบล เพื่อนที่รักเธอที่สุด
สอนอะไรเกี่ยวกับการเมืองบ้าง
ถ้าจะหาหนังสักเรื่องที่พูดแทนใจเด็กเจนซีมากที่สุดก็คงต้องเป็นหนังเรื่องนี้แหละ แม้ด้วยการตลาดมันจะเป็นหนังภายใต้การสร้างของ BNK48 และนำไอดอลมาแสดงหนัง แต่ด้วยชื่อชั้นและฝีไม้ลายมือของ คงเดช จาตุรันต์รัศมี ที่ลงมือเขียนบทและกำกับเองก็ยิ่งทำให้ภาพสะท้อนการเมืองที่กระทบกับตัวตนความฝันและความสิ้นหวังในอนาคตของเยาวชนไทยเมื่อมองมาที่การเมืองถูกฉายภาพผ่านเรื่องเล่าบนจอได้อย่างคมคาย ดังนั้นการเลือกตั้งครั้งนี้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งทุกคนนอกจากจะกำหนดอนาคตความเป็นอยู่ของประชาชนแล้วยังเป็นการตัดสินว่าประเทศไทยจะยังมีความหวังหลงเหลือให้เยาวชนที่จะเป็นกำลังสำคัญของประเทศต่อไปหรือไม่
ประโยคเด็ดจากหนัง
การไปจากที่นี่นับเป็นความฝันได้หรือเปล่าคะ
9. คน ผี ปีศาจ
ปีที่ออกฉาย : 2004 (พ.ศ. 2547)
ผู้กำกับ : ชูเกียรติ ศักดิ์วีระกุล
นักแสดง : ภัทราริน ปัญญานุตธรรม, อเล็กซ์ เรนเดลล์, อมรา อัศวนนท์
ช่องทางการรับชม : Prime Video , Disney+Hotstar
เรื่องย่อ
หลังเกิดเหตุพ่อกับแม่ถูกฆ่าตัดตอน อุ้ยจึงต้องมาอาศัยอยู่กับบ้านป้าบัวเจ้าของโรงพิมพ์ในกรุงเทพมหานคร ป้าบัวเป็นร่างทรงที่มักทำพิธีกรรมประหลาด ๆ และมีความเป็นเผด็จการในบ้านหลังนี้อย่างชัดเจน หน้าที่ที่อุ้ยได้รับคือการดูแลอาร์ม หลานของป้าบัว แต่แล้ววิญญาณร้ายของคนรับใช้เก่ากำลังทวีอำนาจและหมายเอาชีวิตคนในบ้านหลังนี้ อุ้ยจึงต้องปกป้องอาร์มจากภัยร้ายให้ได้
สอนอะไรเกี่ยวกับการเมืองบ้าง
ใครจะไปคิดว่ามะเดี่ยว ชูเกียรติจะสามารถทำหนังสยองขวัญที่สามารถวิพากษ์นโยบายประกาศสงครามกับยาเสพติดของนายทักษิณ ชินวัตรอดีตนายกรัฐมนตรีในเวลานั้น ผ่านเรื่องราวของร่างทรงที่ตัดสินความผิดคนอย่างอุกอาจและเด็ดขาดได้อย่างคมคาย ดังนั้นข้อคิดสำคัญของหนังคือผลกระทบจากนโยบายของรัฐบาลที่ใช้อำนาจในมืออย่างเด็ดขาดโดยทิ้งข้อกังขาถึงความถูกต้องและยุติธรรมให้กลายเป็นตราบาปในชีวิตประชาชน
ประโยคเด็ดจากหนัง
ถ้าเจ้าพ่อศักดิ์สิทธิ์จริง ไหนลองบอกหนูหน่อยซิ ว่าใครฆ่าพ่อแม่หนู เจ้าพ่อไม่ยอมบอกเพราะ เจ้าพ่อไม่รู้มากกว่ามั้ง
10. Milk
ชื่อไทย : ฮาร์วีย์ มิลค์ ผู้ชายฉาวโลก
ปีที่ออกฉาย : 2008
ผู้กำกับ : กัส แวน แซงค์ (Gus Van Sant)
นักแสดง : ฌอน เพนน์ (Sean Penn), จอช โบรลิน (Josh Brolin)
เรื่องย่อ
เรื่องราวของ ฮาร์วีย์ มิลค์ นักการเมืองคนแรกที่เปิดตัวว่าเป็นเกย์ที่ในโลกการเมืองยุคที่โลกยังไม่เปิดรับความหลากหลายทางเพศจนเขาได้เป็นนายกเทศมนตรีของแคลิฟอร์เนีย และมีส่วนในการผลักดันร่างกฎหมายการแต่งงานของเกย์และคู่รักเพศเดียวกัน แต่ในท้ายที่สุดเขาก็ถูกยิงเสียชีวิตจากอคติอันมืดบอดของคนในสังคม
สอนอะไรเกี่ยวกับการเมืองบ้าง
หากเราพิจารณาเรื่องราวของฮาร์วีย์ มิลค์ ในปลายยุค 80’s ที่พยายามผลักดันกฏหมายเพื่อให้ทุกเพศมีความเท่าเทียมกันแล้ว ปี 2023 นี้เราก็อาจต้องพิจารณาได้แล้วว่าในรัฐสภาของไทยจะมีการหยิบยกเรื่องสมรสเท่าเทียมมาพูดถึงกันได้หรือยัง และถ้าจะให้ประเทศไทยของเราเป็นประเทศที่ให้ประชาชนทุกคนอยู่กันได้อย่างมีความสุข อคติต่าง ๆ ควรถูกทำลายและให้สิทธิกับทุกเพศและทุกกลุ่มชาติพรรณอย่างเท่าเทียมได้จริงเสียที
ประโยคเด็ดจากหนัง
มนุษย์ทุกคนถูกสร้างมาอย่างเท่าเทียม ไม่ว่าคุณจะพยายามแค่ไหนก็ไม่อาจลบล้างข้อเท็จจริงนี้ได้
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส