แม้ช่วง 1-2 ปีที่ผ่านมาจะเป็นช่วงที่กระแสหนังซูเปอร์ฮีโรเริ่มมาถึงจุดอิ่มตัว แต่ด้วยความที่อุตสาหกรรมหนังซูเปอร์ฮีโรก็ยังอยู่ในกระแสหลักของฮอลลีวูดที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดของยุคนี้ จึงไม่แปลกที่ผู้กำกับรุ่นใหญ่ ๆ จะออกมาวิพากษ์วิจารณ์วงการหนังซูเปอร์ฮีโร รวมไปถึงวัฒนธรรมหนังแฟรนไชส์ว่าเป็นตัวการบ่อนทำลายอุตสาหกรรมภาพยนตร์ และทำลายวัฒนธรรมของการดูหนังไป
ซึ่งหนึ่งในวาทะเผ็ดร้อนที่สุดในหัวข้อนี้ก็คงหนีไม่พ้นวาทะของ มาร์ติน สกอร์เซซี (Matin Scorsese) ผู้กำกับภาพยนตร์ชั้นครูวัยเข้าเลข 8 ที่ตอนนี้กำลังมีผลงานล่าสุด ‘Killers of the Flower Moon’ ผู้ที่เคยให้สัมภาษณ์เปรียบเทียบว่า จักรวาลหนังซูเปอร์ฮีโรของ Marvel Studios นั้นไม่ใช่ภาพยนตร์ แต่เป็นสวนสนุกที่ได้ดูแล้วก็จบกันไป
ถ้าใครตามผลงานของสกอร์เซซีก็จะพอรู้ว่า ตอนนี้ปู่มาร์ตี้น่าจะกำลังเอ็นจอยไม่น้อยกับการปรากฏตัวในคลิป TikTok ของ ฟรานเชสกา สกอร์เซซี (Francesca Scorsese) ลูกสาวของเขาเอง โดยคลิปน่ารัก ๆ ล่าสุดของพ่อลูกคู่นี้ก็คือ คลิปการออดิชันนักแสดงหน้าใหม่ ที่ไม่ใช่ใคร แต่เป็นน้องหมาของสกอร์เซซี ที่มีชื่อว่า ออสการ์ (Oscar)
The Muse @Oscar #fyp #martinscorsese #oscar #schnauzer #oscartheschnauzer #dadsoftiktok #leonardodicaprio #robertdeniro #margotrobbie #michellepfeiffer #ellenburstyn #paulnewman #muse #dogsoftiktok #doglover #acting #director
♬ original sound - Francesca“ก็อย่างที่คุณรู้ ผมทำงานเป็นคนทำหนังมานาน เกือบจะ 50 ปีได้แล้วล่ะ ผมมีแรงบันดาลใจ ทั้ง โรเบิร์ต เดอนีโร (Robert De Niro) ที่ทำหนังกับผมมาเป็น 10 เรื่อง แล้วก็มี ลีโอ ดิแคพรีโอ (Leo DiCaprio) แรงบันดาลใจอีกคน ผมทำหนังกับเขามาถึงตอนนี้ก็ 6 เรื่องแล้ว”
“หลายปีที่ผ่านมา ผมได้ร่วมงานกับนักแสดงเก่ง ๆ ตั้งแต่ เอลเลน เบอร์สตีน (Ellen Burstyn) ไปจนถึง พอล นิวแมน (Paul Newman), มิเชล ไฟเฟอร์ (Michelle Pfeiffer), ทามาโร โรบี (Tamaro Roby), และอีกหลายคน และตอนนี้ผมรู้สึกต้องการอยากเปลี่ยนแปลงวงการ ผมต้องหาอะไรบางอย่างที่จะทำให้ผมก้าวไปอีกระดับหนึ่งได้”
“นี่อะไรเนี่ย ผมไม่แน่ใจ คือก็ไม่อยากทำให้แกลำบากใจนะ แต่ฉันเคยได้ยินเรื่องพิเศษจากแกมาน่ะ ฉันคิดว่าคิดว่าเราน่าจะทำอะไรบางอย่างกันได้”
“ออสการ์ ลองทำท่ากลัวสิ ลองทำท่าเศร้าให้ฉันดูหน่อย”
(ออสการ์ยืนนิ่ง)
“ถ้างั้นทำท่าแสดงความรักหน่อย ความรักน่ะ”
(ออสการ์ยืนนิ่ง)
“งั้นลองแสดงเป็นคนมีอำนาจหน่อยสิ”
(ออสการ์ยืนนิ่ง)
“เอาล่ะ ตอนนี้แกคงอยากจะเพิ่มความยากอีก งั้นลองเพิ่มความยาก เอายากกว่านี้อีกหน่อย คือฉันก็ไม่อยากจะเอาแกออกจากคอมฟอร์ตโซนหรอกนะ แต่ว่าแกลองเล่นเพิ่มขึ้นอีกหน่อยสิ”
(ออสการ์หมอบ)
“เยี่ยม! เยี่ยม! (ยิ้มพร้อมตบเข่าฉาด) โอเค แกได้บทนี้แล้ว”
ไหน ๆ เจ้าของวิวาทะร้อนออกมาทำคลิปน้องหมา (ที่ดูเหมือนจะแอบแฝงประเด็นของฮอลลีวูดบางอย่างเอาไว้แบบเนียน ๆ ) โจเซฟ รุสโซ (Joseph Russo) หนึ่งใน 2 พี่น้องรุสโซ (Russo Brothers) ผู้กำกับหนังของ Marvel Studios มากมายทั้ง ‘Captain America: The Winter Soldier’ (2014), ‘Captain America: Civil War’ (2016), ‘Avengers: Infinity War’ (2018), และ ‘Avengers: Endgame’ (2019) ร่วมกับ แอนโธนี รุสโซ (Anthony Russo)
จึงได้โพสต์คลิปที่ตั้งใจแซวปู่มาร์ตี้บน Instagram @therussobrothers พร้อมกับน้องหมาพันธ์ุชเนาเซอร์ (Schnauzer) แบบเดียวกับน้องออสการ์เสียด้วย แต่ที่จี๊ดไม่น้อยก็ประโยคตอนท้ายนี่แหละ
“โอ… ดูสิ เขามีน้องหมาชเนาเซอร์ด้วย! ผมชอบหมาชเนาเซอร์นะ มันชื่อออสการ์แหละ น่ารักมากเลยนะ” ก่อนที่รุสโซจะอุ้มน้องหมาชเนาเซอร์ของตัวเองขึ้นมา และทิ้งท้ายด้วยประโยคว่า “โอเค มานี่เลยเจ้าบ็อกซ์ออฟฟิศ”
รุสโซเหมือนจงใจตั้งชื่อน้องหมาว่า บ็อกซ์ออฟฟิศ (Box Office) ที่แม้ดูผิวเผินจะเป็นการแซวแบบขี้เล่นตามประสา แต่ถ้าหากย้อนมองสงครามวาทะระหว่างปู่มาร์ตี้ กับหนังของ Marvel Studios ก็จะพอแกะออกได้ว่ารุสโซน่าจะสื่อ (จิกกัด) รางวัลออสการ์ (Oscars) ที่อ้างอิงไปถึงสกอร์เซซี ที่เคยได้รับและเข้าชิงมาแล้วนับ 10 รางวัลตลอดชีวิต
ส่วนชื่อน้องหมา Box Office ก็อาจตีความได้ว่า รุสโซไม่ได้ให้ความสำคัญกับรางวัลไปมากกว่ารายได้บน Box Office ตอนฉาย ซึ่งจะว่าไปก็ถือเป็นมุมมองที่แตกต่างเป็นปกติของอุตสาหกรรมนี้อยู่แล้ว ที่หนังบางเรื่องจะมุ่งเน้นรายได้ และหนังบางเรื่องก็เน้นกล่องเป็นหลัก ขึ้นอยู่กับว่าคุณค่าของหนังเรื่องนั้นจะใช้อะไรเป็นตัวการันตี
เมื่อปี 2019 สกอร์เซซีได้ให้สัมภาษณ์กับนิตยสาร Empire เกี่ยวกับหนังของ Marvel Studios ซึ่งเขาเผยว่า แม้เขาจะพยายามเปิดใจชมแล้ว แต่เขาเองก็ไม่ชอบนัก และมองว่าหนังซูเปอร์ฮีโรก็ไม่ต่างอะไรกับสวนสนุก
“ส่วนตัวผมไม่ดูหนังพวกนี้ ผมเคยลองพยายามดูแล้ว แต่ผมว่ามันไม่ใช่ภาพยนตร์ ถ้าให้พูดกันตรง ๆ ก็คือ นอกจากงานสร้างที่ดีและมีนักแสดงที่ทำหน้าที่อย่างดีแล้ว สิ่งที่ผมคิดว่าใกล้เคียงที่สุดเท่าที่ผมนึกออกก็คือสวนสนุก เพราะมันไม่ใช่หนังที่ว่าด้วยเรื่องราวของมนุษย์ ที่พยายามถ่ายทอดประสบการณ์อารมณ์และจิตใจให้กับมนุษย์อีกคน”
วิวาทะดังกล่าวทำเอาฮอลลีวูดตอนนั้นร้อนเร่าไม่น้อย โดยเฉพาะผู้กำกับหนังซูเปอร์ฮีโร ทั้ง จอสส์ วีดอน (Joss Whedon) ผู้กำกับหนัง ‘The Avengers’ (2012) และ เจมส์ กันน์ (James Gunn) ผู้กำกับ ‘Guardians of the Galaxy’ ทั้ง 3 ภาค ที่ออกมาแสดงความไม่เห็นด้วย จนสกอร์เซซีต้องเขียนบทความอธิบายขยายความกับทาง The New York Times
สกอร์เซซีผู้ยืนหยัดในการต่อสู้เพื่ออุตสาหกรรมภาพยนตร์ ได้ย้ำชัดถึงแนวคิดของตัวเองอีกครั้งในบทสัมภาษณ์นิตยสาร GQ เมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา เกี่ยวกับความอันตรายของแฟรนไชส์หนังที่สร้างจากหนังสือการ์ตูน ที่ส่งผลเสียต่ออุตสาหกรรมฮอลลีวูดและวัฒนธรรมการดูหนังของผู้ชมในปัจจุบันอย่างร้ายแรง
“มันเป็นสิ่งอันตรายที่เกิดขึ้นกับวัฒนธรรมของเรา เพราะว่าจะมีคนรุ่นต่อไป ที่คิดว่าภาพยนตร์จะต้องนึกถึงแต่พวกเขาเท่านั้น นี่คือสิ่งที่ภาพยนตร์เป็นในตอนนี้ พวกเขาคิดอย่างนั้นไปแล้ว หมายความว่า เราจะต้องสู้กลับให้แข็งแรงยิ่งกว่า เราต้องโจมตีมาจากฐานราก และมันจะต้องมาจากคนทำหนังด้วยกันเอง”
“คุณจะต้องมีผู้กำกับแบบพี่น้องแซฟดี (Safdie Brothers – ผู้กำกับ ‘Uncut Gems’ (2019)) แบบ คริสโตเฟอร์ โนแลน (Christopher Nolan) และเราต้องโจมตีมาจากฐานราก โจมตีจากทุกทิศทางด้วยสิ่งที่คุณมา และอย่ายอมแพ้ ออกไปและทำมันซะ ไปทำผลงานใหม่ ๆ อย่ามามัวบ่นแต่เรื่องนี้ เพราะเราต้องร่วมกันกอบกู้วงการภาพยนตร์”
ที่มา: Variety, The New York Times
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส