หลายคนน่าจะเคยเห็นรถยนต์ยี่ห้อ SAAB กันมาบ้าง แบรนด์ SAAB ไม่โด่งดังนักในบ้านเรา SAAB เป็นบริษัทด้านเทคโนโลยียักษ์ใหญ่สัญชาติสวีเดน เป็นบริษัทผู้ผลิตอากาศยานแล้วจึงนำเทคโนโลยีมาผลิตรถยนต์ในภายหลัง นับว่าเป็นแบรนด์ที่นาเชื่อถือทีเดียว
ปี 1992 นานาประเทศในยุโรปได้ร่วมกันจัดตั้งโครงการ Pan-European ที่ระดมทุนส่วนหนึ่งมาจัดสรรให้กับบริษัทผู้ผลิตรถยนต์ในแถบยุโรปได้คิดค้นนวัตกรรมใหม่ ๆ มาพัฒนาให้ได้รถยนต์ที่ปลอดภัยขึ้น ไม่สร้างมลภาวะหรือเสียงรบกวน ซึ่ง SAAB ก็ได้เข้าร่วมโครงการนี้ด้วยการคิดค้นคันบังคับแบบ จอยสติ๊ก (Joystick) มาใช้ในการบังคับทิศทางรถยนต์แทน พวงมาลัย ที่ใช้กันมาแล้วนับศตวรรษ
รถรุ่นแรกที่ SAAB ได้ลองติดตั้งจอยสติ๊กลงไปคือ SAAB 9000 มีชื่อเล่นด้วยว่า Prometheus ทาง SAAB ให้เหตุผลที่ดีว่าการใช้จอยสติ๊กแทนพวงมาลัยนั้น จะช่วยในเรื่องความปลอดภัย เพราะสถิติในการเกิดอุบัติเหตุนั้น ศีรษะของผู้ขับขี่จะกระแทกเข้ากับพวงมาลัยบ่อยครั้ง ทำให้บาดเจ็บสาหัสต่อให้มีถุงลมนิรภัยแล้วก็ตาม ถ้าเอาพวงมาลัยออกไป ผู้ขับขี่จะได้วิสัยทัศน์การมองผ่านกระจกหน้าที่กว้างขวางขึ้น ไม่มีพวงมาลัยมาบดบัง แล้วก็ได้พื้นที่คอนโซลหน้าที่กว้างขวางสวยงาม เพิ่มพื้นที่ว่างให้บริเวณที่นั่งผู้ขับขี่ และยังคงมีพื้นที่ติดตั้งถุงลมนิรภัยเพื่อความปลอดภัยไว้เช่นเดิม
แต่แล้วไอเดียการใช้จอยสติ๊กแทนพวงมาลัย ก็ไม่ได้รับการยอมรับ ด้วยเหตุผลด้านความสะดวก และความถนัดในการควบคุมรถ เหตุผลหลักที่ SAAB เลือกใช้จอยสติ๊กมาใส่ในรถยนต์นั้น ก็เพราะ SAAB ถือกำเนิดมาจากบริษัทผู้ผลิตเครื่องบิน จึงคิดว่าคันบังคับแบบจอยสติ๊กนั้นใช้ควบคุมเครื่องบินได้ก็ต้องใช้ควบคุมรถยนต์ได้ด้วยเช่นกัน แต่อย่าลืมว่าเครื่องบินนั้นมีระบบออโต้ไพลอต จอยสติ๊กของ SAAB นั้น ไม่สามารถหมุนรอบได้เหมือนพวงมาลัย แต่มีวงรอบหมุนจากซ้ายไปขวาแค่เพียง 180 องศาเท่านั้น นั่นแปลว่าคันบังคับของจอยสติ๊กจะ “ไว” กว่าพวงมาลัย ขยับแค่เพียงนิดเดียว ก็เปลี่ยนทิศทางรถไปมาก นั่นหมายความว่าผู้ขับขี่จะต้องมีสมาธิสูงในขณะควบคุม และจะไม่สามารถปล่อยมือจากจอยสติ๊กได้เลย ซึ่งถ้าจับเกร็งเป็นเวลานาน ๆ ก็ทำให้ล้าได้เหมือนกัน ผิดกับพวงมาลัยที่เป็นวงกลมกว้าง ผู้ขับขี่สามารถพักข้อมือและแขนบนวงล้อพวงมาลัยได้ระหว่างขับขี่
พวงมาลัยนั้นเป็นการทำงานในรูปแบบเชื่อมโยงระหว่าง ระบบเครื่องกลกับระบบไฮดรอลิก แต่จอยสติ๊กนั้นเป็นการทำงานเชื่อมโยงระหว่างสัญญาณอิเล็กทริกเข้ากับระบบคอมพิวเตอร์ที่ไปควบคุมทิศทางของล้ออีกที ซึ่งเป็นระบบการขับเคลื่อนที่ใช้ในเครื่องบิน ที่เรียกว่า “Fly by Wire”
เหตุที่พวงมาลัยยังคงเป็นระบบการควบคุมพาหนะที่ดีมานานกว่าศตวรรษ เริ่มต้นจากเรือมาสู่รถ และยังจะคงถูกใช้ต่อเนื่องไปอีกยาวนานเพราะยังไม่มีระบบการควบคุมที่สะดวกและแม่นยำไปกว่าพวงมาลัย พวงมาลัยสามารถหมุนรอบได้มากเกือบ 1,500 องศา หรือ 3 รอบครึ่ง ด้วยวงกว้างขนาดนี้ทำให้ผู้ขับขี่สามารถควบคุมทิศทางและกะระยะได้อย่างแม่นยำ และสามารถหักหลบการปะทะได้อย่างกะทันหัน
แม้ว่าการบังคับรถยนต์ด้วย จอยสติ๊ก นั้น จะเป็นไอเดียที่ไม่เข้าท่า แต่ไอเดียอื่น ๆ ของ SAAB ที่ได้รับการยอมรับก็มีอย่างเช่น การใช้กล้องอินฟราเรด ตรวจจับวัตถุแปลกปลอมในทิศทางที่รถมุ่งหน้าไป เพื่อช่วยเหลือผู้ขับขี่ในสภาวะแสงน้อยและมองเห็นทัศนียภาพได้ไม่ชัดเจน ปัจจุบันมีการติดตั้งระบบนี้ในรถรุ่นราคาสูง