เมื่อพูดถึงวงการเกมแล้วเรามักจะคิดถึงเกมใหม่ ๆ ที่กำลังวางจำหน่าย ข่าวดราม่าวงการเกมต่าง ๆ ที่มีมาไม่หยุด หรือจะเป็นเกมที่เป็นกระแสในตอนนั้น จะมีอยู่น้อยครั้งมาก ๆ ที่จะมีคนพูดถึงระบบการเล่นแปลก ๆ ของเกม ที่บางครั้งด้วยความแปลกแหวกทะลุแนวของเกมเหล่านี้ ก็ทำให้เกมที่ไม่ค่อยมีชื่อเสียงไม่ค่อยมีคนรู้จักโด่งดังขึ้นมาก็มีไม่น้อย และพอเกมเหล่านี้โด่งดังแต่มันกลับไม่ค่อยมีเกมอื่น ๆ เอาระบบเกมเหล่านี้ไปใช้กัน ที่อาจจะเป็นเพราะเอกลักษณ์ที่เด่นชัด หรือเพราะระบบเกมเหล่านี้มันแปลกเกินไปจนไม่อยากเอามาใช้ ไปจนถึงความซับซ้อนของระบบที่ถ้าทำอาจจะต้องใช้ความละเอียดในการจัดการระบบต่าง ๆ นานเกิน สู้ทำแนวที่คนนิยมไปเลยที่เพียงแค่เห็นก็รู้ทันทีว่ามันคืออะไรไม่ต้องมานั่งสอนอยู่ และเมื่อเป็นแบบนั้นเราเลยไปรวบรวมเกมที่มีระบบแปลก ๆ ที่ไม่ค่อยมีคนหยิบมาใช้กัน (มีคนใช้แต่น้อย) จะมีเกมอะไรบ้างนั้นมาดูไปพร้อมกันเลย
เกมอื่นพลังชีวิตใกล้ต้องหนีแต่เกมนี้ยิ่งต้องลุยหน้ากว่าเดิม DOOM 2016 และ DOOM Eternal
เริ่มต้นเกมแรกที่มีระบบการเล่นสุดแปลกต่างกับเกมยิงเกมอื่น ๆ ในตลาดยุคนี้ โดยเฉพาะระบบการฟื้นพลังชีวิตที่จะมีหลัก ๆ อยู่สองแบบใหญ่ ๆ คือการฟื้นพลังอัตโนมัติเมื่อเราอยู่ในที่ปลอดภัย กับอีกแบบอย่างการเก็บหลอดพลังตามฉากเพื่อฟื้นพลังตนเอง ที่สามารถแยกย่อยเป็นแบบพกพาเก็บไว้ได้ กับแบบที่เก็บได้ตามฉากเท่านั้น ซึ่งเกมคนบ้าล่าล้างพันธุ์ปีศาจหมดนรกอย่าง ‘DOOM 2016’ และ ‘DOOM Eternal’ ที่ถ้าใครเคยเล่นเกมสองภาคนี้มาแล้ว จะทราบดีว่าตัวเกมนั้นจะเป็นแนวเก็บยาฟื้นพลังตามฉากไม่สามารถพกติดตัวได้ และพอเป็นอย่างนั้นตัวเกมจะสั่งให้เราวิ่งหนีเพื่อหาหลอดพลังตามฉาก แต่นั่นใช้กับเกมชายคลั่งอย่าง ‘Doomguy’ หรือ ‘Doom Slayer’ ไม่ได้ เพราะเขาสาบานว่าจะล้างพันธุ์ปีศาจให้หมดนรกไม่ให้เหลือแม้แต่ตัวเดียว และความโหดสลัดของเขาจึงทำให้ปีศาจนับแสนช่วยกันจับ ‘Doomguy’ ขังในโลงเพื่อเอาชีวิตรอด (จนเราถูกปลุกตามในภาคปี 2016) ซึ่งก็ตรงกับระบบเกมที่เราโคตรเก่งโคตรเทพ ที่เมื่อพลังชีวิตเราใกล้หมดสิ่งที่ต้องทำก็คือการเดินหน้าสู้แหลกกว่าเดิม เพราะเมื่อศัตรูใกล้ตายเราจะสามารถทำท่า ‘Glory Kill’ ที่เป็นการฉีกกระชากเจาะหัวต่อยสมองแตกกระทืบจนไส้ไหลใส่ศัตรูเหล่านี้ในท่าสุดโหด ที่เมื่อทำเสร็จเราจะได้ยาฟื้นพลังมาที่ยิ่งสู้เรายิ่งฟื้นพลังเร็ว แต่ถ้าคุณหนีคุณจะยิ่งโดนพวกมันรุมยิงตัวแตกตาย แบบไม่สมกับความแกร่งที่ปีศาจยำเกรง และด้วยระบบสุดแหวกแนวนี้จึงทำให้ไม่มีเกมไหนเอามาทำตาม คงเพราะไม่มีใครอยากสร้างตัวละครบ้าเลือดแบบนี้ก็ได้
ระบบศีลธรรมที่เราเป็นคนตัดสินชะตาชีวิตตัวละครที่จะมีผลตามมา Undertale
มาต่อกันที่เกมวัดใจความเป็นมนุษย์ของเราว่าตัวตนของคุณจริง ๆ เป็นคนอย่างไร ถ้าคุณเจอแบบนี้ในเกม ‘Undertale’ เกมที่เราจะได้รับบทเป็นเด็กน้อยที่ไปต่างโลกในมิติ ที่มีแต่ปีศาจและการหลวงลวงกับความจริงใจที่แยกกันแทบไม่ออก โดยตัวเกมจะเป็นเกมเล็ก ๆ กราฟิกธรรมดาแต่เนื้อหานั้นยิ่งใหญ่ซับซ้อนและน่าสนใจแบบสุด ๆ ซึ่งระบบเด่นที่ทำให้เกมนี้น่าสนใจคือระบบศีลธรรมในตัวผู้เล่น ที่เราจะได้ต่อสู้กับศัตรูในรูปแบบเกมปริศนาต่าง ๆ ที่พอเราชนะเราจะสามารถเลือกที่จะฆ่าหรือไว้ชีวิตศัตรูได้ และการไว้ชีวิตของเราก็จะส่งผลตามมาในภายหลัง อย่างศัตรูคนนี้อาจจะมาเป็นพวกเราหรือบางทีก็กลับมาแก้แค้นอีกครั้ง แต่สิ่งทีเชิดหน้าชูตาของเกมนี้คือเนื้อเรื่อง ที่เราบอกไปแล้วว่าเกมนี้มันวัดศีลธรรมในตัวคุณ ที่บางเนื้อเรื่องคุณจะถูกคนที่ไว้ใจที่สุดคนที่เคยแสนดีกับคุณมาก ๆ มาหักหลังคุณอย่างเจ็บแสบ หรือมารู้ว่าสิ่งที่เขาทำดีกับเรานั้นคือการแกล้งทำหลอกใช้ ที่พอเราได้สู้กับตัวละครนั้น ๆ จนชนะเราจะเลือกไว้ชีวิตหรือฆ่าทิ้ง นี่ยังไม่นับตัวละครที่ทำร้ายเราซ้ำ ๆ แบบให้อภัยแล้วก็ยังมาทำเราอีก หรือเราไว้ชีวิตแต่ตัวละครแกล้งยอมแพ้และบอกจะช่วยเราแต่ก็มาหักหลังอีก พอเจอแบบนี้คุณจะไว้ชีวิตไหม เรียกว่าเป็นระบบที่ซับซ้อนจนโดดเด่น ที่พอเล่นจบคุณต้องถามตัวเองว่าถ้าเจอแบบนี้ในชีวิตจริงจะทำอย่างไร และด้วยความซับซ้อนแบบนี้เลยทำให้ไม่ค่อยมีคนทำเกมแบบนี้ออกมา
เกมอื่นเน้นฆ่าเกมนี้เน้นถมสีตามพื้น Splatoon
เรียกว่าสร้างเอกลักษณ์ให้ตัวเองจนคนอื่นไม่กล้าทำตามกันเลยทีเดียว กับการฉีกกฎเกมออนไลน์แบ่งทีมสู้กัน อย่างซีรีส์หมึกสาดสีไม่สาดโคลนอย่าง ‘Splatoon’ เกมที่เราจะได้รับบทเป็นน้องหมึกที่เข้าแข่งขันเกมทาสีด้วยอุปกรณ์ต่าง ๆ เพื่อแข่งกับอีกทีมอื่น ที่ก็เหมือนเกมออนไลน์เกมอื่น ๆ ที่ต้องแบ่งทีมมากำจัดอีกฝ่ายให้ไปนับถอยหลังเกิดใหม่เหมือนเกมอื่น ๆ ทั่วไป แต่ความแปลกของเกมนี้คือการเล่นที่จะไม่เน้นการไล่ฆ่ากัน แต่จะนับการแพ้ชนะด้วยเปอร์เซ็นต์การถมสีในฉาก ที่ถ้าใครถมสีในฉากได้เยอะกว่าก็จะชนะ ที่ดูแล้วเหมือนจะเล่นง่าย ๆ แต่พอเอาเข้าจริง ๆ มันก็ทั้งสนุกและยากเพราะต้องยิงศัตรูไปด้วยถมสีไปพร้อม ๆ กัน แต่เกมก็ให้โอกาสคนที่เล่นเกมยิงไม่เก่ง ไม่ต้องยิงแม่นลากหัวคม ๆ ก็สามารถเทพได้ เพราะเราแค่ถมสีตามพื้น หรือถ้าเจออีกฝ่ายก็ยิงสู้ไปให้ทางนั้นไปนับถอยหลัง 5 วินาทีเพื่อเกิดใหม่ ที่ด้วยความแปลกไม่ซ้ำใครตามภาษาปู่ ‘Nintendo’ ผู้ชอบสร้างความต่างแต่ไม่แตกแยกในวงการเกม จึงไม่น่าแปลกใจที่จะไม่มีใครทำตาม ใครไม่เคยเล่นบอกเลยว่าคุณพลาดของดีไปแล้ว
สั่งตัวละครด้วยจังหวะเพลง Patapon
คราวนี้มาดูเกมที่ตามปกติเมื่อเราเล่นเกมนั้นอยู่ แล้วเลิกเล่นไปนานแรมเดือนจนถึงเป็นปี พอกลับมาเล่นใหม่ต่อจากที่ค้างเอาไว้ คนส่วนมากจะลืมว่าที่เราเล่นค้างเอาไว้คือตอนไหนหรือต้องทำอะไรต่อ แต่เราก็ยังจำการควบคุมและสิ่งต่าง ๆ ในเกมได้ แต่ไม่ใช่กับเกมซีรีส์ชนเผ่าตึ่งโป๊ะโยกตามเสียงกลองแบบ ‘Patapon’ ที่ถ้าคุณไม่ได้เล่นเกมนี้ไปนาน ๆ คุณจะลืมจังหวะการกดของเกมนี้ทันที เพราะทุกอย่างเกี่ยวกับเกมนี้ไม่ว่าจะเป็นการเดินหน้าถอยหลังใช้อาวุธแบบต่าง ๆ ไปจนถึงการสั่งทุกอย่างในเกมต้องใช้การกดจังหวะตีกลองยกทั้งหมด ตัวอย่างการกด ‘O X O X X’ เพื่อให้เดินหน้า กด ‘O O O X X’ เดินถอยหลัง ซึ่งการกดนั้นต้องดูจังหวะกลองด้วย อย่างการนับจังหวะในใจอย่าง 1234 ‘O O O X X X’ ที่ถ้ากดผิดจังหวะตัวละครก็จะไม่ทำตามคำสั่ง แถมยิ่งเล่นไปจังหวะเพลงก็จะซับซ้อนขึ้นเยอะขึ้น ซึ่งถ้าเราเล่นต่อเนื่องไปก็จะจำการกดได้ แต่ถ้าเลิกเล่นไปนาน ๆ กลับมาเล่นใหม่รับรองว่าลืมหมดแน่นอน เมื่อเป็นอย่างนั้นระบบนี้เลยไม่ค่อยมีคนเอามาใช้กัน เพราะความแปลกและยุ่งยากนั่นเอง ใครสนใจก็ไปหาเล่นบน ‘PlayStation 4’ ได้ค่อนข้างสนุกเลยทีเดียว
บุกเข้าไปฆ่าผู้เล่นคนอื่นหรือมาช่วยกัน Dark Souls ซีรีส์
เมื่อพูดถึงเกมซีรีส์ ‘Dark Souls’ เชื่อว่าทุกคนคงจะคิดถึงความยากของเกมซีรีส์นี้ ที่เรียกว่ายากไม่เกรงใจคนที่จ่ายเงินซื้อมาเลย จนทำให้หลายคนซื้อมาแล้วดองเอาไว้แบบนั้น ซึ่งความยากแบบนี้ก็ไม่ใช่ระบบที่แปลกใหม่อะไร เพราะเกมสมัยก่อนก็ยากแบบนี้และก็มีหลายเกมในยุคนั้นที่ทำระบบความยากแบบเปลี่ยนไม่ได้ออกมา แต่ระบบที่น่าสนใจจริง ๆ ที่น้อยเกมจะเอามาทำตามนั่นคือระบบออนไลน์ ที่เราจะสามารถไปอยู่ในฉากของผู้เล่นคนอื่นได้ (หรือบางทีเราก็อาจจะถูกเชิญไปเกมของคนอื่น) ที่ความสนุกเฮฮามันอยู่ตรงที่คนที่มาในเกมเรา หรือเราหลงไปเกมคนอื่นแบบเดิน ๆ อยู่เจอหน้ากันแบบไม่รู้ตัว มันก็จะมีแบบยิ้มทักทายว่าไงเพื่อนไปร่วมปราบศัตรูกันเถอะ กับอีกแบบพอเจอหน้ากันก็ฆ่ากันทันทีแบบไม่ถามสุขภาพเราเลยแม้แต่คำเดียว ซึ่งระบบนี้ก็ถูกเอามาต่อยอดในเกมต่าง ๆ ของค่าย ‘FromSoftware’ อย่างเกมเศษซากแหวนครองพิภพอย่าง ‘Elden Ring’ ที่ก็สร้างชื่อเสียงให้ผู้เล่นที่ชื่อ ‘Let me solo her’ ที่ออนไลน์ช่วยผู้คน แต่ก็มีผู้เล่นบางคนที่ออกมาฆ่าผู้เล่นคนอื่นแทนมาช่วย ซึ่งนับเป็นระบบที่ดีเพราะไม่รู้เลยว่าคนที่เราเจอเขาจะเป็นมิตรหรือศัตรู เหมือนดั่งคำที่ว่า “ไม่มีมิตรแท้และศัตรูถาวร แต่การดองเกมแล้วเล่นไม่จบมันคือความจริง”
กลัวจนสติแตกในเกมสยองขวัญ Clock Tower
เชื่อว่าหลายคนที่เคยดูภาพยนตร์สยองขวัญ คงจะรู้สึกขัดใจกับสิ่งที่ตัวละครในภาพยนตร์ทำอะไรโง่ ๆ อย่างวิ่งหนีมั่วไปหมด หรือทำตัวเหมือนคนสติแตกยืนแหกปากให้ฆาตกรมาฆ่าตัวเอง ที่ถ้าใครไม่เคยไปอยู่ตรงนั้นหรือลองเล่นเกมแบบนี้คงไม่มีทางเข้าใจ ถ้าไม่เชื่อคุณลองไปหาเกมสยองขวัญมาเล่นแล้วถูกผีไล่ตาม ถ้าคุณยังคุมสติไม่วิ่งมั่ว ๆ จนถูกฆ่าตายก็แปลว่าคุณเป็นคนที่จิตใจเข้มแข็งที่น้อยคนนักจะมีแบบนี้ เมื่อเป็นแบบนั้นในเกมซีรีส์หอนาฬิกาโหดซ่อนปมมรณะอย่าง ‘Clock Tower’ ก็เลยใส่ระบบความกลัวจนสติแตกแบบในภาพยนตร์สยองขวัญลงไปในเกม เพราะเราจะได้รับบทเป็นสาวน้อยธรรมดาที่ไม่มีความสามารถในการต่อสู้เลย (ทำได้แค่หนีเท่านั้น) และเมื่อเธอเป็นแค่คนธรรมดาย่อมต้องมีความกลัวจนสติหลุด เมื่อนั้นเราจะควบคุมตัวละครไม่ได้จนเธอถูกฆ่า ที่เรียกระบบนี้ว่า “ค่าความกลัว” ที่จะเป็นเสียงหัวใจของตัวละครที่จะดังขึ้นมา ซึ่งถ้าเสียงหัวใจรัวมากเท่าใดนั่นยิ่งบอกว่าตัวละครใกล้สติแตก สิ่งเราต้องทำนั่นคือการพาตัวละครไปหาที่ซ่อนเพื่อให้เธอสงบใจไม่ใช่วิ่งต่อไปเรื่อย ๆ ซึ่งระบบนี้ก็ถูกเอามาใช้ในเกมคนวิปริตซ้อนปมสยองขวัญ ‘Haunting Ground’ ที่ใช้ค่าความกลัวและสติแตกเหมือนกัน ซึ่งนับจากนั้นก็ไม่ค่อยมีคนใส่ระบบนี้ลงไปเพราะมันค่อนข้างยุ่งยาก และคนเล่นอาจจะเบื่อก่อนที่ต้องมาควบคุมอารมณ์ตัวละคร ที่ทำให้เกมขาดความต่อเนื่อง แต่ถ้ามองในแง่ของความสมจริงมันก็ค่อนข้างเข้าท่าเลยทีเดียวกับระบบนี้
เล่นเป็นแพะบ้าป่วนบ้านเมือง Goat Simulator
บ้าจนได้ดีมีที่ไหนก็คงต้องบอกว่ามีในเกมแพะบ้าซ่าหลุดโลกอย่าง ‘Goat Simulator’ เกมที่ไม่ต้องมีอะไรมากแค่มีฉากบ้านคนรถวิ่งไปมา กับตัวละครแพะบ้าหน้าตายียวนที่ฆ่าไม่ตาย เพียงเท่านี้ก็สามารถสร้างความสนุกเฮฮาให้คนเล่นได้แล้ว ซึ่งสำหรับคนที่ไม่รู้จัก เกมนี้จะให้เรารรับบทเป็นแพะหน้าตาโง่ ๆ หนึ่งตัว ที่ต้องแกล้งคนตามที่เกมกำหนดเอาไว้ แล้วเราจะได้ความสามารถและลูกเล่นใหม่ ๆ เพิ่มมา โดยเราสามารถใช้ลิ้นลากสิ่งของโดยไม่ต้องสนความเป็นจริงหรือระบบแรงโน้มถ่วงใด ๆ ที่แบบอยากทำอะไรก็ทำเล่นเอาแก้เครียดหรือเน้นเฮฮาขำ ๆ กับเพื่อน ๆ ก็ได้ ซึ่งด้วยความบ้าบอแบบนี้นี่เองเลยไม่มีใครกล้าทำมาแข่งด้วย (เพราะกลัวบ้าไม่พอ) ซึ่งถ้าใครสนใจเกมนี้ก็รอภาค 3 ที่กำลังจะวางจำหน่ายเร็ว ๆ นี้ได้เลย ส่วนถ้าใครจะหาภาค 2 มาเล่นระหว่างรอก็ไม่ต้องไปหาให้เสียเวลา เพราะเกมนี้สร้างภาค 1 แล้วกระโดดมาภาค 3 เลย (เหมือนจงใจล้อเลียนบางค่ายที่ไม่เคยมีเกมภาค 3) หรือใครเบื่อแพะก็มีเกมแนวนี้จากค่ายเดียวกันแต่เป็นคุณตาคุณยายสุดป่วนอย่าง ‘DoubleMoose’ ที่ก็ป่วนไม่แพ้กันมาเล่นดูได้ค่อนข้างสนุกเลยทีเดียวกับเกมแนวนี้
โยนคุณลงไปในโลกแล้วหาทางไปต่อเอาเองไม่มีตัวช่วย Elden Ring
ปิดท้ายกับเกมแนวโลกเปิดที่ทุกเกมจะบอกคุณว่า เกมของเรานั้นจะให้อิสระกับคุณทำอะไรไม่ทำอะไรก็ได้ แต่พอคุณเปิดแผนที่ออกมาก็จะมีจุดบอกว่าคุณต้องไปตรงไหนทำอะไรอยู่ดี หรือจะเป็นภารกิจเสริมที่พอรับมาก็จะมีทางบอกคุณทันทีว่าต้องไปตรงไหน แต่สำหรับเกมเศษซากอำนาจแหวนครองพิภพอย่าง ‘Elden Ring’ จะต่างออกไป เพราะเกมนี้คือการโยนเรามาบนโลกที่โคลนนิ่งการ์ตูน ‘Berserk’ มา แล้วให้เราหาทางไปเองโดยที่จะมีแค่ลูกศรบอกเราว่าไปทางนี้นะที่เหลือไปหาทางเอาเอง หรือจะเป็นภารกิจรองที่พอรับมาแล้วเราก็ไปงมทางต่อเอาเองที่บางทีเล่นจนจบเกมแล้วหาไม่เจอก็มี เรียกว่าเล่น 10 คนก็จะเจอเส้นทางตัวละครฉากที่แทบไม่ซ้ำกัน ขนาดคนที่เล่นเกมเดียวกันคุยกันยังงงเลยว่ามีฉากนี้ตรงนี้แบบนี้ด้วยหรอทั้งที่ไปทำภารกิจเดียวกัน ซึ่งด้วยความอิสระของจริงแบบนี้จึงทำให้เกมนี้โดดเด่นจนยากที่จะหาเกมอื่นมาทำระบบตาม
เป็นอย่างไรกันบ้างกับการรวมระบบเกมต่าง ๆ ที่แปลกไม่ซ้ำใครจนไม่ค่อยมีคนเอามาทำตาม ซึ่งเหตุผลหลัก ๆ ที่ไม่มีคนหยิบระบบแบบนี้มาทำ ก็คงเพราะความยุ่งยากของการทำระบบที่ซับซ้อน ขณะคนเล่นเกมบางคนก็ไม่ได้สนใจหรือต้องการระบบซับซ้อนแบบนี้ ไปจนถึงการมีเอกลักษณ์มากเกินไปของเกมเหล่านี้ ที่ถ้ามีคนเอาระบบเกมเหล่านี้มาทำต้องถูกแซวแน่ ๆ ว่าลอกเกมนั่นนี่มา ซึ่งทุกเกมที่เราหยิบมานำเสนอนี้ก็ดูมีเอกลักษณ์น่าสนใจ จนคนเล่นเกมชื่นชอบและไม่สามารถหาเล่นจากเกมอื่น ๆ ได้ (เพราะไม่ค่อยมีคนทำ) และถ้าคุณระบบเกมแปลกแหวกแนวเกมไหนอีกก็เอามาพูดคุยกันได้ ส่วนคราวหน้าจะเป็นเรื่องราวอะไรในวงการเกมก็ติดตามที่แบไต๋ได้เลย หรือจะย้อนไปอ่านบทความเก่า ๆ ก็มีมากมายรอคุณอยู่ เพราะที่แบไต๋มีครบทุกความบันเทิงเพื่อคุณ
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส