วงการเกมในยุคนี้พัฒนาขึ้นเกมสมจริงและมีหลากหลายแนวมากขึ้นกว่าเมื่อก่อน วีดีโอเกมจึงไม่ได้เหมาะสมกับเด็กเท่านั้น โดยเฉพาะเกมที่มีความรุนแรงที่แทบจะกลายเป็นกระแสหลักไปแล้ว ซึ่งความจริงก็มีเกมแนวนี้มานานแต่ด้วยกราฟิกในอดีตที่ไม่สามารถจำลองภาพได้เหมือนคนจริงๆ ความรุนแรงก็เลยดูไม่ได้น่ากลัวเท่าเกมในยุคนี้ ดังนั้นจึงต้องมีการจัดเรตเพื่อควบคุม เหมือนกับภาพยนตร์ ซึ่งที่ต่างประเทศมีการทำมายาวนานตั้งยุค 90 แล้ว บทความนี้เลยอยากจะแนะนำ ให้คอเกมรู้จัก เรต เกมเพื่อที่จะได้เล่นเกมให้เหมาะสม
โดยองค์กรแรกที่จะแนะนำคือ ESRB ที่จัดเรตเกมในประเทศสหรัฐอเมริกา และมีประวัติยาวนาน มากกว่า 20 ปี ซึ่งก่อตั้งในปี 1994 ซึ่งมีชื่อเต็มๆว่า Entertainment Software Rating Board หรือเรียกย่อๆว่า ESRB มีหน้าที่จัดเรตเกม ทั้ง PC และคอนโซล ซึ่งโลโก้ที่คนไทยน่าจะคุ้นเคยบนกล่องเกมจะเป็นรูปตัวอักษร ภาษาอังกฤษ บนกล่องเกม แต่เชื่อว่ามีหลายคนอาจสงสัยว่ามันหมายถึงอะไร และเรตเกมที่กำหนดมีอะไรบ้าง
แต่ก่อนอื่น ขอย้อนไปพูดถึงจุดกำเนิดของการจัดเรตเกม โดยความรุนแรงเริ่มขึ้นในช่วยต้นยุค 90 และเกมอื้อฉาวเกมแรกก็ไม่ใช่ใครที่ไหน แต่เป็นเกมต่อสู้สุดโหดเลือดสาด Mortal kombat ที่มีความโดดเด่นที่ การต่อสู้ที่ถึงตาย โดยเฉพาะท่า Fatality ที่เป็นท่าทำให้คู่ต่อสู้ตายอย่างสยอง แม้กราฟิกในยุคนั้นจะไม่ได้มีความสมจริงนัก แต่ความรุนแรงถือว่าสูงมากเรียกว่าโหดไม่เกรงใจใคร จนเป็นเรื่องใหญ่ เพราะมีท่าไม้ตายของตัวละครในเกมอย่าง Sub Zero ที่เป็นการกระชากหัวของคู่ต่อสู้ ออกมาพร้อมกับกระดูกสันหลัง ที่กลายเป็นประเด็นที่ถกเถียงกันในอเมริกา ซึ่งสำหรับยุค 90 อย่างรุนแรงจนเป็นที่มาของการจัดเรตเกมกันอย่างจริงจังเกิดขึ้น
โดย เรต เกม ESRB แบ่งระดับออกเป็น
EC – Early Childhood (เด็กเล็ก)
เหมาะสำหรับเด็กอายุ 3-6 ปี เกมที่ได้รับเรตนี้มักจะเป็นเกมที่เน้นการเล่นที่เรียบง่าย และไม่มีเนื้อหารุนแรง การควบคุมง่าย เชื่อได้ว่าหลายคนอาจจะไม่ค่อยคุ้นเคยกับเกมที่ได้เรตนี้นัก เพราะเกมที่ได้ส่วนใหญ่เป็นเกมเพื่อการศึกษา หรือเสริมสร้างพัฒนาการของเด็ก ซึ่งเกมประเภทนี้ห้ามมีความรุนแรงอยู่เลยแม้แต่น้อย และรูปแบบการเล่นต้องเล่นง่าย ไม่ซับซ้อน
E – Everyone (ทุกวัย)
คอเกมคงจะคุ้นเคยกับเรตเกมนี้ เพราะเกมดังๆ หลายเกมที่ไม่มีความรุนแรง มักจะได้เรตนี้ แต่ความจริงแม้ชื่อมันจะบอกว่าสำหรับทุกวัย แต่ความเป็นจริงแล้วตัวเกมกำหนดให้เด็กอายุ 6 ขวบขึ้นไปเล่น เพราะว่ามีการวิจัยออกมาแล้วว่า ไม่ควรให้เด็กที่อายุต่ำกว่า 6 ปีเล่นเกมผ่านจอทีวี ส่วนเรต E จะมีความรุนแรงเล็กๆแบบภาพการ์ตูน เด็ก ไม่มีการใช้อาวุธที่ดูสมจริง ไม่มีเลือด ไม่มีเรื่องเพศ ห้ามไม่ให้มียาเสพติด อีกทั้งเกมที่เป็นการจำลองการเล่นกีฬา เช่นเกมฟุตบอล ก็ได้เรตนี้ ส่วนเกมแอ็คชั่นก็เป็นแนวน่ารักอย่าง มาริโอ
E10+ (10 ปีขึ้นไป)
เป็นเรตเกมใหม่ที่ตั้งขึ้นเมื่อปี 2004 ซึ่งผู้ที่ได้รับ อนุญาตให้เล่นต้องมีอายุ 10 ปีขึ้นไป โดยเกมที่ได้เรทนี้ เป็นเกมที่มีความรุนแรงเพิ่มขึ้น จากการใช้อาวุธ มีการใช้ภาษาที่รุนแรงขึ้น แต่ไม่มีคำหยาบ ไม่มียาเสพติด เรตเกมนี้ถูกตั้งขึ้นมาเพื่อรองรับเกมที่มีความรุนแรงแบบการ์ตูนที่มีมากขึ้น แต่ต้องไม่มีภาพที่รุนแรงแบบสมจริง แต่เกมน่ารักบางเกมก็ได้เรตนี้เช่นเกม เคอร์บี้
T – Teen (13 ปีขึ้นไป)
เหมาะสำหรับอายุ 13 ปีขึ้นไป โดยเรต T นับเป็นเรตที่มีเกมอยู่ในระดับปานกลาง เพราะด้วยเนื้อหาที่มีความสมจริงได้ อนุญาตให้มีเลือดได้ แต่ต้องไม่มาก รวมทั้งอาวุธที่มีได้ทุกชนิด แต่ลักษณะต้องไม่ดูรุนแรงเกินไป ภาษาก็พูดได้แรงขึ้น แต่ห้ามมีคำหยาบคายแบบแรงๆ รวมทั้งมียาเสพติดได้แต่ต้องเป็นสิ่งที่ถูกกฎหมาย เช่นเหล้าหรือบุหรี่ ซึ่งเรตเกมนี้ถือว่าเป็นกลางๆ เช่นเกม เซลด้าภาคหลังๆที่มีความรุนแรงจากการใช้ดาบ แต่ไม่มีเลือด หรือถ้าจะมีเลือดก็ต้องมีน้อยมาก อีกตัวอย่างคือเกม Uncharted ที่มีฉากใช้อาวุธที่รุนแรงแต่ด้วยภาษาที่ไม่หยาบมากและเลือดที่มีไม่มากทำให้เกมได้เรต T ไป
M – Mature (สำหรับผู้ที่อายุ 17 ปีขึ้นไป)
โดยผู้ที่เหมาะสมจะเล่นเกมเกมที่ได้รับเรต นี้ต้องมีอายุ 17 ปีขึ้นไป และนับเป็นเกมที่ได้รับความนิยมสูงที่สุดในยุคนี้แล้ว เพราะยิงมุมมองบุคคลที่ 1 ดังๆในยุคนี้ส่วนใหญ่ได้เรตนี้กันหมด เพราะด้วยเนื้อหาเกมที่สมจริง มาก สามารถพูดคำหยาบได้ มีการใช้อาวุธรุนแรงได้หลากหลาย มีเลือด มีการใช้ยาเสพย์ติดในเกม ได้ทุกชนิด และมีเรื่องเพศเข้ามาในเกมอย่างเด่นชัด เช่นการมีฉากเปลือยอย่างเด่นชัด เพียงแต่ห้ามให้เห็นการร่วมเพศแบบชัดๆ ส่วนมากเกมที่ได้เรตนี้จะเป็นเกมแอ็คชั่น และเกมยิง เช่น Call Of Duty หรือเกมโหดอย่าง God Of war
AO – Adults Only (สำหรับผู้ใหญ่เท่านั้น)
ซึ่งผู้คนที่เล่นเกมเรตนี้ต้องมีอายุ 18 ปีขึ้นไปโดยเกมที่ได้เรตนี้ จะถือว่าเป็นเกมที่มีความรุนแรงอยู่ในระดับสูงสุด ซึ่งก็ไม่ค่อยมีเกมที่ได้เรต AO เพราะว่าทาง ค่ายเกมคอนโซล ทุกค่ายต่างประกาศว่าจะแบนเกมที่ได้เรตนี้ ทำให้ปัจจุบันเกม AO จึงแทบไม่มีให้เห็น ซึ่งเกมที่ได้รับเรตนี้จะนอกจากจะเกี่ยวกับความรุนแรงสูง และฉากเกี่ยวกับเพศที่มากขึ้น สามารถเห็นการร่วมเพศกันได้เต็มที่ เรตนี้จึงเหมือนหนังที่ได้เรท X หรือ NC-17 ที่เป็นเรตต้องห้าม เกมที่ได้เรตนี้ส่วนมากจะเป็นเกมโป๊ สำหรับผู้ใหญ่บน PC เสียมากกว่า แต่เกมดังที่เคยได้เรต AO ก็มี เช่นเกม GTA ภาค San Andreas ก็เคยเป็นเกมที่ได้เรตนี้ เพราะเรื่องอื้อฉาว ด้วยการค้นพบฉาก ร่วมเพศในเกม ที่ถูกซ่อนอยู่ และมีผู้เล่นเขียน code เพื่อปลดล็อกมันออกมา ส่วนอีกเกมคือ Manhunt 2 ที่มีการออก uncut version มาที่เพิ่มความรุนแรงแบบสุดขั้ว
และการจัดเรตเกมนั้นไม่ได้มีแค่เฉพาะในอเมริกา แต่จากฝั่งญี่ปุ่นก็มีการจัดเรตเช่นกัน ซึ่งตลาดเกมญี่ปุ่นมีความแตกต่าง และมีรายละเอียดมากกว่า เพราะด้วยวัฒนธรรม ที่มีความละเอียดอ่อนมากกว่า เกมก็แตกต่างกัน ทำให้การแบ่งเรตใส่ระดับอายุไว้มากกว่า และแม้จะเป็นเกมที่จัดเรตในญี่ปุ่น แต่ก็มีการแบ่งเป็นตัวอักษรภาษาอังกฤษที่ดูง่าย ซึ่งจัดโดย องค์กร Computer Entertainment Rating Organization หรือเรียกย่อๆว่า CERO
CERO เรต แบ่งออกเป็น
A (ทุกเพศทุกวัย)
เรต A จะเหมือนเรต E ของทางตะวันตก โดยเกมที่ได้เรตนี้จะมีความรุนแรงต่ำ หรือเป็นความรุนแรงแบบการ์ตูน เล่นได้ทุกเพศทุกวัย เกมที่ได้ก็จะเป็นเกมอย่าง Super Mario และเป็นเกมที่มีการเล่นที่ไม่ซับซ้อนวุ่นวาย แต่ก็มีหลายเกมที่ได้เรตนี้ทั้งๆที่เกมมีความซับซ้อน เช่นเกม Dragon Quest ที่ได้เรต A ในทุกๆภาคที่วางจำหน่าย
B (เหมาะสำหรับผู้ที่อายุ 12 ปีขึ้นไป)
ส่วนเรต B นี่เหมือนอยู่ระหว่าง E10+ กับ T ที่เกมจะมีความรุนแรงขึ้นทั้งภาพ การใช้ภาษา แต่จะไม่เห็นเลือดมากนัก หรือเนื้อหาที่จะดูเป็นผู้ใหญ่ หรือความซับซ้อนในเกมที่มากเกินกว่าเด็กเล็กๆจะเล่นได้ อย่างเช่นเกม Final Fantasy หรือ Zelda ภาคหลังๆที่มีภาพที่สมจริงมากขึ้น
C (เหมาะสำหรับผู้ที่อายุ 15 ปีขึ้นไป)
โดยเรต C ส่วนมากจะมีความรุนแรงและพูดถึงเรื่องเพศมากขึ้น แต่ต้องไม่มีฉากโหดๆมากนัก ส่วนมากเรตนี้จะเป็นเกม จีบสาว หรือเกมที่มีฉากหวือหวา และมีการฉาก Sexy บ้างแต่ต้องไม่อนาจารจนเกินไป นอกจากนี้ยังมีเกมที่มีเรื่องราวที่เป็นผู้ใหญ่หรือมีเกมเพลย์ที่ซับซ้อนมากขึ้นแต่ไม่ใช่เกมที่มีความรุนแรงก็จะได้เรตนี้เช่นกัน
D (เหมาะสำหรับผู้ที่อายุ 17 ปีขึ้นไป)
ส่วนเรตนี้เทียบได้กับ เรต M ของโซนอเมริกา ที่ส่วนมากเกมจะเป็นเกมแอ็คชั่นที่มีความรุนแรงสูงมาก อย่างพวก Resident Evil , Metal Gear หรือเกมยิงแนวสงคราม โดยมีการใช้ภาษาหยาบคาย เรื่องเพศ แต่จะไม่มีความรุนแรงแบบชัดเจนโจงแจ้ง แต่ต้องไม่มีฉากร่วมเพศที่เห็นอย่างชัดเจน
Z (เหมาะสำหรับผู้ที่อายุ 18 ปีขึ้นไป)
เรตสุดท้าย อาจจะเทียบได้กับเรต AO ของ อเมริกา เรตนี้เรียกว่าจัดหนักจัดเต็ม ทั้งความรุนแรง ที่ใส่มาแบบเต็มที่แบบเห็นชัดเจน รวมทั้งคำหยาบคาย หรือฉากเปลือยของตัวละครในเกม แต่ก็มีเกมดังๆที่ได้เรต M ในอเมริกา แต่ได้เรต Z ในญี่ปุ่นเช่นเกม Dead rising , Gear of war , God of war เรตนี้จึงเหมาะสำหรับผู้ที่บรรลุนิติภาวะเท่านั้น นอกจากนี้ยังมีบางเกมจะมีการสร้างเวอร์ชั่นเรต Z ออกมาวางขาย ที่จะจัดเต็มเรื่องความรุนแรงเช่นล่าสุดกับเกม Resident Evil 7 ที่นอกจากเรต D แบบปรกติแล้วยังมีการออกวางขาย เรต Z ที่มีความรุนแรงสูงกว่ามาให้เล่นด้วย