ค่าฝุ่นและฝุ่น PM2.5 ในหลายพื้นที่ของประเทศไทยเริ่มรุนแรงขึ้น ซึ่งการสวมหน้ากากอนามัยช่วยป้องกันได้ โดยเฉพาะหน้ากากอนามัย N95 ที่ช่วยป้องกัน PM2.5 ได้ถึง 95 เปอร์เซ็นต์ แต่คนส่วนใหญ่อาจไม่มีหน้ากากอนามัยชนิดนี้ติดบ้านไว้
Hack for Health ได้เตรียมข้อมูลของหน้ากากอนามัยแบบต่าง ๆ และวิธีที่จะช่วยให้คุณป้องกันตัวเองจาก PM2.5 ในเบื้องต้น
1. หน้ากากอนามัย N95
หน้ากากอนามัย N95 ป้องกันฝุ่นละอองที่มีขนาดเล็กกว่า 0.3 ไมครอน ซึ่งรวมถึงฝุ่นละอองทั่วไป สารเคมี PM2.5 และเชื้อโรคบางชนิดได้ 95 เปอร์เซ็นต์ เมื่อสวมใส่อย่างถูกต้องแนบสนิท และมีข้อเสียคืออาจทำให้หายใจลำบากมากขึ้น แต่ควรเลี่ยงการใช้หน้ากาก N95 แบบมีวาล์ว เพราะจะทำให้ PM2.5 หลุดเข้าไปด้านในได้
2. หน้ากากอนามัย KF94 และ KF80
หน้ากากอนามัย KF94 เป็นหน้ากากอนามัยที่ออกแบบเพื่อป้องกันฝุ่นละอองขนาดเล็กหรือ PM2.5 ได้ 94 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งสามารถใช้ทดแทนหน้ากากอนามัย N95 ได้ โดย KF ย่อมาจาก Korea Filter หรือมาตรฐานทดสอบประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์
ส่วนหน้ากากอนามัย KF80 เป็นหน้ากากอนามัยจากเกาหลีเช่นเดียวกัน โดยมีประสิทธิภาพในการป้องกัน PM2.5 อยู่ที่ 80 เปอร์เซ็นต์เมื่อสวมใส่อย่างถูกต้อง
3. หน้ากากอนามัย + กระดาษทิชชู 2 ชั้น
หน้ากากอนามัยเพียงอย่างเดียวสามารถป้องกันฝุ่นละอองทั่วไปได้ แต่ไม่สามารถป้องกัน PM2.5 โดยเชื่อกันว่าการซ้อนกระดาษทิชชู 2 ชั้นอาจป้องกัน PM2.5 ได้ราว 90 เปอร์เซ็นต์
แต่ยังไม่งานวิจัยแน่ชัด อย่างไรก็ตาม สามารถนำมาใช้ทดแทนหน้ากากอนามัย N95 ก่อนได้ และควรเลือกกระดาษทิชชูที่มีความหนานุ่ม เพราะอาจช่วยให้การกรองฝุ่นดีขึ้นและลดการระคายเคืองใบหน้า ทั้งนี้ควรสวมหน้ากากอนามัยอย่างถูกต้องเพื่อประสิทธิภาพในการป้องกันสูงที่สุด
หน้ากากอนามัยแบบไหนที่ไม่สามารถป้องกัน PM2.5
- หน้ากากอนามัยแบบปกติ
- หน้ากากอนามัยแบบคาร์บอน
- หน้ากากอนามัยแบบผ้า
- หน้ากากอนามัยแบบมีวาล์ว
- หน้ากากอนามัยฟองน้ำ
- ผ้าเช็ดหน้า
ในช่วงที่ค่าคุณภาพอากาศแย่ ควรเลี่ยงการออกจากที่พักอาศัยหรืออาคาร งดกิจกรรมกลางแจ้งทั้งหมด แม้สวมหน้ากากอนามัย ดูแลสุขภาพอย่างเหมาะสม เปิดเครื่องฟอกอากาศ ลดกิจกรรมที่ทำให้เกิดควัน อย่างการจุดธูปหรือเผาขยะ คนกลุ่มเสี่ยง อย่างเด็ก คนท้อง ผู้สูงอายุ และคนที่มีโรคประจำตัว ควรระวังเป็นพิเศษ และเลือกซื้อหน้ากากอนามัยที่เป็นของแท้เท่านั้น
ที่มา1, ที่มา2, ที่มา3, ที่มา4
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส