หลายคนอาจยังไม่ทราบว่าเวลาที่เราเลือกกินอาหารแต่ละชนิดนอกจากจะดูปริมาณแคลอรีอาหารแล้ว สิ่งสำคัญคือ ห้ามลืมดูปริมาณน้ำตาล และปริมาณโซเดียมในอาหารชนิดนั้น ๆ เด็ดขาด โดยอาหารที่มีโซเดียมสูงเมื่อกินเข้าไปตื่นเช้ามาจะเริ่มรู้สึกตัวบวมขึ้น จนเกิดเป็นคำถามว่าเป็นเพราะเราอ้วนขึ้น หรือเราบวมน้ำกันแน่ ?
ปัจจุบันมีตัวช่วยในการลดบวมออกมาจำหน่ายมากมาย ที่กำลังได้รับความนิยมจะเป็นในรูปแบบของชาลดบวม แต่ความจริงแล้วคุณสามารถลดบวมได้ง่าย ๆ ด้วยตัวเอง ได้ผลจริงแถมไม่ต้องเสียเงินอีกด้วย!
โซเดียมคืออะไร ?
โซเดียมคลอไรด์ (NaCl) เป็นสารประกอบสำคัญที่ร่างกายของเราใช้เพื่อดูดซับและขนส่งสารอาหาร รักษาความดันโลหิต รักษาสมดุลของของเหลว จำเป็นสำหรับการทำงานของเส้นประสาท และช่วยเรื่องการหดและคลายของกล้ามเนื้ออย่างเหมาะสม
โซเดียม มักใช้เพื่อเพิ่มรสชาติให้กับอาหาร แต่ก็มีประโยชน์อื่น ๆ อีกหลายอย่างที่สามารถส่งผลต่อสุขภาพโดยรวมของคุณ นอกจากนี้ยังเป็นสารอาหารที่จำเป็นสำหรับการควบคุมสมดุลของของเหลวและอิเล็กโทรไลต์ในร่างกายด้วย
ปกติแล้วร่างกายของคนเราต้องการโซเดียมในการทำงาน แต่โซเดียมที่น้อยเกินไปหรือมากเกินไปอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพของคุณได้
เกลือกับโซเดียมต่างกันอย่างไร ?
แม้จะมีความจริงที่ว่าหลายคนใช้คำว่าโซเดียมและเกลือแทนกันได้ แต่ก็มีความแตกต่างกัน โดยโซเดียมเป็นแร่ธาตุและสารอาหารที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ อาหารที่ไม่ผ่านการแปรรูป เช่น ผักสด พืชตระกูลถั่ว และผลไม้สามารถมีโซเดียมได้ตามธรรมชาติ
แต่ประมาณร้อยละ 75 ถึง 90 เปอร์เซ็นต์ของโซเดียมที่เราได้รับมาจากเกลือที่เติมลงในอาหาร น้ำหนักของเกลือมักจะเป็นส่วนผสมของโซเดียม 40 เปอร์เซ็นต์ และคลอไรด์ 60 เปอร์เซ็นต์
ผลกระทบหากร่างกายมีปริมาณโซเดียมมากเกินไป
คนส่วนใหญ่มีความชื่นชอบการกินอาหารที่มีโซเดียมสูง เนื่องจากอาหารเหล่านั้นจะมีรสชาติที่ดี และโซเดียมเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อช่วยให้ร่างกายของเราทำงานได้อย่างถูกต้อง อย่างไรก็ตาม โซเดียมที่มากเกินไปเมื่อเวลาผ่านไปอาจนำไปสู่ปัญหาด้านสุขภาพอย่างร้ายแรง เช่น ความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นของโรคหัวใจและความดันโลหิตสูง
โซเดียมมีอยู่ตามธรรมชาติในอาหารบางชนิด เกลือส่วนใหญ่ที่คุณกินมาจากอาหารที่ซื้อจากร้านค้าและอาหารที่ปรุงจากร้านอาหาร โดยเกลือจะถูกเติมลงในอาหารเพื่อเพิ่มรสชาติ ซึ่งปกติคนเราควรบริโภคโซเดียมไม่เกิน 2,000 มิลลิกรัมต่อวัน เพราะการบริโภคโซเดียมมากเกินไปอาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพร้ายแรง เช่น ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และอื่น ๆ
ทำไมโซเดียมถึงทำให้ตัวบวม ?
อย่างที่บอกว่าโซเดียมมีประโยชน์ต่อร่างกายก็จริง แต่การกินในปริมาณที่มากเกินไปก็อาจส่งผลเสียต่อร่างกายได้เช่นกัน ในกรณีของคนที่ให้ความสำคัญกับรูปร่างตนเองอาจสังเกตเห็นว่าวันไหนที่กินอาหารสำเร็จรูป หรืออาหารที่มีรสชาติจัด เช้าวันรุ่งขึ้นมักตื่นมาตัวบวม สาเหตุที่เป็นเช่นนี้มาจากการที่ร่างกายของคุณได้รับโซเดียมในปริมาณที่มากเกินไป เพราะปกติแล้วโซเดียมจะทำหน้าที่ควบคุมสมดุลของเหลวในร่างกาย เมื่อร่างกายได้รับโซเดียมในปริมาณมาก ร่างกายจะดูดซึมน้ำเก็บไว้ใต้ผิวหนัง จึงทำให้เกิดอาการบวมน้ำขึ้นนั่นเอง
วิธีลดตัวบวมจากโซเดียม
1.ดื่มน้ำเปล่าให้มากขึ้น
การให้ความชุ่มชื้นเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง การบริโภคน้ำอย่างเพียงพอจะช่วยรักษาสมดุลน้ำในร่างกาย และช่วยกำจัดโซเดียมส่วนเกินออกจากร่างกายผ่านการปัสสาวะได้ โดยคำแนะนำในการดื่มน้ำในแต่ละคนจะแตกต่างกันไปตามอายุ เพศ การตั้งครรภ์ และสถานะการให้นมบุตร
2.เพิ่มปริมาณโพแทสเซียม
โพแทสเซียมมีบทบาทสำคัญในการรักษาสมดุลของเหลว การบริโภคอาหารที่มีโพแทสเซียม เช่น มันฝรั่ง และอะโวคาโด สามารถช่วยควบคุมความดันโลหิต โดยลดผลกระทบของโซเดียมและช่วยกำจัดโซเดียมออกจากร่างกายได้
3.ออกกำลังกาย
การออกกำลังกายเป็นวิธีที่ดีในการช่วยให้ร่างกายกำจัดโซเดียมส่วนเกิน โดยการออกกำลังกายจะทำให้ร่างกายของคุณหลั่งน้ำและเกลือผสมกันออกมาในรูปแบบเหงื่อ ดังนั้น การรักษาระดับน้ำให้เพียงพอเมื่อออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอจึงเป็นสิ่งสำคัญเช่นกัน
อย่างไรก็ตาม คุณสามารถดื่มน้ำมากเกินไประหว่างออกกำลังกายได้เช่นกัน และอาจส่งผลให้เกิดภาวะโซเดียมในเลือดต่ำ หมายถึงโซเดียมในเลือดของคุณต่ำเกินไป อาจเกิดขึ้นได้หากคุณดื่มน้ำมากเกินไปหรือออกกำลังกายเป็นเวลานาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสภาพอากาศร้อนซึ่งอาจทำให้เหงื่อออกมากขึ้น
4.กินอาหารที่ปรุงรสน้อย
พยายามอย่าใส่เกลือหรือเครื่องปรุงเพิ่มในอาหารมื้อถัดไป คุณสามารถลดปริมาณโซเดียมได้โดยจำกัดการบริโภคอาหารแปรรูปและอาหารบรรจุหีบห่อ และเลือกอาหารที่มีโซเดียมต่ำทุกครั้งที่ทำได้ โดยการทำอาหารที่บ้านมากขึ้นจะช่วยให้คุณควบคุมปริมาณเกลือที่จะใส่ในอาหารได้มากขึ้นด้วย
อย่างไรก็ตาม โซเดียมมีความจำเป็นต่อการทำงานของร่างกายหลายอย่าง แต่ถ้ามากเกินไปอาจเป็นปัญหาและก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพร้ายแรงได้ หากคุณรู้สึกท้องอืด ตัวบวม หรือเหมือนกินเกลือมากเกินไป ให้ลองเพิ่มการดื่มน้ำ เพิ่มโพแทสเซียมในอาหารประจำวันของคุณ เพิ่มการออกกำลังกาย และกินอาหารที่ปรุงแต่งน้อยที่สุด เท่านี้ก็จะช่วยลดปริมาณโซเดียมในร่างกายและแก้ปัญหาตัวบวมน้ำได้ง่าย ๆ ด้วยตนเอง ไม่จำเป็นต้องพึ่งพาตัวช่วยอื่นแล้ว!
ที่มา eatingwell , tropmedhospital , healthline
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส