16 เปอร์เซ็นต์ของประชากรโลกเผชิญกับอาการท้องผูก ซึ่งอาการท้องผูกส่งผลต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตของคนที่มีอาการได้ไม่น้อย ในระยะยาวอาการท้องผูกส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้หลายอย่าง และยังสัมพันธ์โรคเรื้อรังหลายชนิด การรักษาอาการท้องผูกมีตั้งแต่การปรับไลฟ์สไตล์ การใช้ยา ไปจนถึงการผ่าตัดในคนที่มีอาการท้องผูกรุนแรง
เดิมทีการรักษาอาการท้องผูกด้วยยาบางชนิดเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพ แต่ไม่ควรใช้ติดต่อกัน เพราะอาจทำให้ท้องผูกรุนแรงกว่าเดิม แพทย์และนักวิทยาจึงคิดค้นหาวิธีในการรักษาอาการท้องผูกเรื้อรังแบบอื่น ๆ ซึ่ง FDA ของสหรัฐอเมริกาได้ผ่านกฎหมายอนุญาตใช้ Vibrant (ไวแบรนต์) ยารักษาอาการท้องผูกแบบใหม่ ที่อาจจะเรียกไม่ได้เต็มปากว่ายา เพราะ Vibrant เป็นนวัตกรรมการรักษาที่มาในรูปแบบของแคปซูลยา แต่ไม่มีตัวยา ที่จะใช้ในกรณีที่ผู้ป่วยไม่ตอบสนองต่อยาทั่วไปหรือได้รับผลข้างเคียงรุนแรงจากยาแบบเดิม
ท้องผูกเรื้อรัง = อาการขับถ่ายน้อย ไม่สม่ำเสมอ ขับถ่ายยากติดต่อกันเป็นเวลาหลายสัปดาห์ หรือนานกว่านั้น
กลไกการทำงานและข้อดีของ Vibrant
โดยปกติ เวลาที่คุณกลืนยาและยาเข้าสู่ระบบย่อยอาหาร เยื่อหรือแคปซูลจะถูกย่อย และปล่อยตัวยาออกมา แต่แคปซูล Vibrant มีกลไกในการรักษาอาการท้องผูกต่างออกไป เมื่อคุณกลืนแคปซูลเข้าไป Vibrant จะเริ่มทำงานด้วยกันสั่นเบา ๆ 3 วินาที และหยุดสั่น 3 วินาที สลับกันไปเป็นเวลา 2 ชั่วโมง ก่อนจะหยุดสั่น 6 ชั่วโมง และกลับมาสั่นอีกครั้ง 2 ชั่วโมง โดยหลังจากการทำงานสิ้นสุดลง Vibrant ก็จะถูกขับออกมาพร้อมอุจจาระ
แต่ก่อนที่คุณจะกลืนยาที่ลงท้อง คุณจำเป็นจะต้องชาร์จแบตเตอรี่ก่อน โดยแคปซูล Vibrant จะมาพร้อมกับแท่นชาร์จที่คุณต้องแกะแคปซูลใส่เข้าไปในแท่นชาร์จเพื่อชาร์จพลังงานให้แคปซูล เมื่อไฟบนแท่นขึ้นสีเขียว คุณสามารถหยิบเข้าปาก พร้อมดื่มน้ำตามเหมือนยาทั่วไป
ผู้คิดค้นยานี้พบว่าการสั่นสะเทือนของยาภายในลำไส้จะช่วยกระตุ้นเซลล์ประสาทภายในลำไส้ ส่งผลให้กล้ามเนื้อลำไส้ขยับตัวมากขึ้น ซึ่งหมายถึงการโอกาสที่จะขับถ่ายมากขึ้นนั่นเอง
จากการศึกษาขนาดเล็กในคนที่ท้องผูกเรื้อรัง 349 คน ที่แบ่งคน 200 คนใช้แคปซูล Vibrant และ 149 คนได้รับยาหลอก (Placebo) หรือยาที่ไม่มีตัวยาใด ๆ เลย โดยให้อาสาสมัครใช้ยา 1 เม็ด/วันก่อนนอนต่อเนื่อง 8 สัปดาห์ พบว่า 40 เปอร์เซ็นต์ของคนที่ได้รับ Vibrant มีการเคลื่อนตัวของลำไส้และขับถ่าย 1 ครั้ง/สัปดาห์ และอีก 23 เปอร์เซ็นต์มีการขับถ่าย 2 ครั้งขึ้นไปภายหลังการใช้ยา ผู้ใช้บางส่วนพบว่ารู้สึกถึงการสั่นสะเทือนเบา ๆ ในท้อง แต่ไม่ได้ทำให้รู้สึกไม่สบายตัว
อย่างไรก็ตาม ผลลัพธ์ทางการศึกษาเป็นการรายงานจากอาสาสมัครที่เข้าร่วมไม่ได้เป็นการตรวจสอบหรือเก็บข้อมูลโดยทีมวิจัยจึงอาจมีการคลาดเคลื่อนของข้อมูลได้ นอกจากนี้ ทีมนักวิจัยยังบอกด้วยว่ายา Vibrant สามารถบรรเทาอาการท้องผูกเรื้อรังได้เทียบเท่ากับยารักษาแบบเดิม โดยไม่มีผลข้างเคียงอย่างอาการท้องร่วงที่พบได้บ่อยในยาแก้ท้องผูกแบบก่อน
ความปลอดภัย ข้อจำกัด และผลข้างเคียงของ Vibrant
แคปซูล Vibrant ทำจากวัสดุเกรดการแพทย์แบบเดียวกับกล้องที่ใช้ส่องทางเดินอาหาร ซึ่งปลอดภัยสูง จากรายงานของผู้ผลิตยาพบว่าแคปซูล Vibrant ไม่ทำให้เกิดการติดเชื้อ การระคายเคืองของเนื้อเยื่อ และไม่รบกวนอุปกรณ์ทางการแพทย์อื่นที่ติดอยู่ภายในร่างกาย เพราะแคปซูล Vibrant อาจเรียกได้ว่าเป็นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ชนิดหนึ่งที่มีการใช้พลังงานไฟฟ้า
แม้รายงานจากผู้ผลิตจะบอกแคปซูลนี้ปลอดภัย แต่ FDA ของสหรัฐอเมริกาจัดแคปซูลนี้ให้เป็นเครื่องมือทางการแพทย์ประเภท 2 เช่นเดียวกับคอนแทกต์เลนส์และเข็มฉีดยา ซึ่งหมายถึงอุปกรณ์ที่มีความเสี่ยงในระดับปานกลาง
อีกข้อจำกัดของแคปซูล Vibrant คือ ไม่สามารถใช้ในรักษาท้องผูกเรื้อรังในผู้ป่วยที่มีปัญหาด้านการกลืน ภาวะกล้ามเนื้อกระเพาะทำงานน้อยลง (Gastroparesis) และคนที่เคยมีประวัติของภาวะลำไส้อุดตัน
แคปซูล Vibrant จึงเป็นนวัตกรรมในการรักษาโรคท้องผูกเรื้อรังที่น่าจับตามอง เพราะคนไทยจำนวนไม่น้อยประสบปัญหาด้านการขับถ่าย แต่นอกจากการใช้ยาแล้ว คนที่เผชิญกับโรคท้องผูก ควรดูแลตัวเองด้วยการปรับพฤติกรรม อย่างการดื่มน้ำให้เพียงพอและการรับประทานอาหารที่มีในอาหารสูง
ที่มา: CNN, Health.com, Mayo Clinic
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส