พฤติกรรม Binge-Watching ติดซีรีส์จนหยุดดูไม่ได้ ทำลายสุขภาพโดยไม่รู้ตัว

ยุคสมัยนี้เวลาอยากดูภาพยนตร์หรือซีรีส์สักเรื่องไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป และพฤติกรรมการรับชมแบบ  Binge-Watching ซึ่งเป็นการเหมารวดดูซีรีส์เรื่องหนึ่งหลายตอนในคราวเดียวก็กลายเป็นเรื่องปกติมากขึ้นเรื่อย ๆ โดยคุณสามารถดูซีรีส์เรื่องโปรดได้ง่าย ๆ ไม่จำเป็นต้องดูผ่านหน้าจอโทรทัศน์เสมอไป ไม่ว่าจะเป็น ดูผ่านโทรศัพท์มือถือ แท็บเล็ต แล็ปท็อป เพิ่มความสะดวกและง่ายต่อการดูเมื่อไหร่ที่ไหนก็ได้ 

ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพหลายท่านได้ออกมาเตือนถึงพฤติกรรมการดูซีรีส์จนหยุดดูไม่ได้ เนื่องจากพฤติกรรมดังกล่าวกำลังเข้ามาแทนที่เวลาที่คุณอาจเคยออกกำลังกาย เข้าสังคม ที่สำคัญเวลานอนหลับ ซึ่งจะเพิ่มความเสี่ยงต่อสภาวะสุขภาพที่ร้ายแรงหลายประการ รวมถึงโรคหลอดเลือดหัวใจ โรคซึมเศร้า  และปัญหาการนอนหลับ ยิ่งถ้าบางคนต้องมีขนบขบเคี้ยว เครื่องดื่มแคลอรีสูง หรือแอลกอฮอล์ คอยดื่มกินระหว่างดูซีรีส์ด้วยแล้ว บอกเลยว่ายิ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพมากขึ้น

Binge-Watching ติดซีรีส์จนหยุดดูไม่ได้ สัมพันธ์กับสุขภาพ ?

นักวิจัยได้ส่งแบบสำรวจไปยังผู้ใหญ่ 926 คน ที่มีโทรทัศน์และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อย่างน้อยหนึ่งเครื่องที่สามารถใช้ชมภาพยนตร์หรือซีรีส์ได้ โดยนักวิจัยต้องการทราบว่าบุคคลเหล่านี้ใช้เวลากับอุปกรณ์ของตัวเองนานเท่าไหร่ อาหารการกินเป็นอย่างไร นอนหลับนานแค่ไหน คุณภาพการนอนหลับดีหรือไม่ และความเครียดที่เกิดขึ้นในแต่ละวันมากน้อยเพียงใด การออกกำลังกาย และนิสัยการดื่มสุราเพิ่มขึ้นอย่างไรบ้าง

สิ่งที่นักวิจัยพบคือบุคลคลเหล่านั้นใช้เวลาอยู่กับหน้าจอที่หนักที่สุดโดยเฉลี่ยประมาณ 17.5 ชั่วโมงต่อวันในทุกอุปกรณ์ ผู้ใช้เหล่านี้ยังรายงานการรับประทานอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ และผลลัพธ์ด้านสุขภาพที่ย่ำแย่ลง เมื่อเปรียบเทียบกับผู้ใช้หน้าจอระดับปานกลาง

นักวิจัยยังตั้งข้อสังเกตอีกว่านิสัยที่ผู้คนส่วนใหญ่มักเป็นตอนใช้เวลาอยู่กับหน้าจออย่างหนัก คือ รูปแบบการรับประทานอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ เช่น การบริโภคอาหารจานด่วนบ่อย ๆ และการรับประทานอาหารกับครอบครัวหน้าโทรทัศน์ ที่สำคัญการใช้เวลาอยู่หน้าจออย่างหนักยังสัมพันธ์กับความเครียดอีกด้วย

โดยนักวิจัยสรุปว่าการรับประทานอาหารที่ไม่ดีและผลกระทบด้านลบต่อสุขภาพจะปรากฏชัดเจนมากขึ้นเมื่อคุณใช้เวลาในการรับชมสิ่งที่ตัวเองสนใจเป็นเวลานาน ขณะเดียวกันเหล่านักวิจัยยังรู้สึกว่าจำเป็นต้องมีการวิจัยเพิ่มเติมเพื่อทำความเข้าใจให้ดีขึ้นว่าพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับหน้าจอประเภทใดที่อาจส่งผลต่อพฤติกรรมและผลลัพธ์ด้านสุขภาพ

Binge-Watching ส่งผลเสียต่อสุขภาพ

เมื่อเวลาผ่านไปการรับชมภาพยนตร์ ซีรีส์ หรือสิ่งที่คุณสนใจ ในเวลามากเกินไปอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพของคุณในแบบที่คุณคาดไม่ถึง ในบรรดาข้อกังวลที่นักวิจัยได้หยิบยกขึ้นมา ได้แก่ การออกกำลังกายลดลง ปัญหาการนอนหลับและความเหนื่อยล้า ลิ่มเลือดอุดตัน ปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ การรับประทานอาหารที่ไม่ดี การแยกตัวจากสังคม และการรับรู้ลดลง

1.ออกกำลังกายน้อยลง

จากข้อมูลของสถาบันสุขภาพแห่งชาติ (NIH) พบว่าการใช้ชีวิตแบบอยู่ประจำที่ ไม่ค่อยได้ออกกำลังกาย ส่วนใหญ่มีการเชื่อมโยงกับผลลัพธ์ด้านสุขภาพที่ไม่ดีหลายประการ รวมถึงโรคหัวใจ เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคกระดูกพรุน โรคหลอดเลือดในสมอง น้ำหนักเพิ่ม และความผิดปกติทางอารมณ์ เช่น ความวิตกกังวล และอาการซึมเศร้า

ยิ่งคุณอยู่ประจำที่มากเท่าไร ความเสี่ยงของคุณก็จะยิ่งสูงขึ้น นอกจากนี้ การใช้ชีวิตแบบอยู่ประจำที่ยังเพิ่มความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตก่อนวัยอันควรด้วย

2.กินอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ

นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยมิชิแกน กล่าวว่า คนที่ติดการรับชมซีรีส์และมีพฤติกรรมการดื่มสุรา ยังมีนิสัยการรับประทานอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพอีกด้วย ในการประชุมประจำปีครั้งที่ 67 ของสมาคมการสื่อสารระหว่างประเทศ (พ.ศ. 2560) นักวิจัยได้หารือเกี่ยวกับความเชื่อมโยงระหว่างการดูการดื่มสุราและการเลือกวิถีชีวิตที่ไม่ดี

นักวิจัยตั้งข้อสังเกตว่าการรับชมซีรีส์ และการดื่มสุรา ส่งผลด้านลบเกี่ยวกับการนอนหลับ การบริโภคอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ และพฤติกรรมอยู่ประจำที่ เมื่อคนเรารับประทานอาหารประเภทนี้ทุกวันหรือทุกคืน จะส่งผลให้น้ำหนักเพิ่มขึ้นในที่สุด และเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะสุขภาพที่เกี่ยวข้อง เช่น ความดันโลหิตสูง และเบาหวาน

3.ปัญหาการนอนหลับและความเหนื่อยล้า

การนอนหลับเป็นสิ่งสำคัญและมีบทบาทสำคัญในสุขภาพจิตและร่างกาย รวมถึงคุณภาพชีวิตของคุณ

ที่สำคัญการนอนหลับเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการทำงานของสมอง การรักษาสุขภาพกาย และส่งเสริมการเจริญเติบโตและพัฒนาการที่ดีของเด็กและวัยรุ่นอีกด้วย

นอกจากนี้ การนอนหลับไม่เพียงพออาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพจิตและร่างกายที่รุนแรง การบาดเจ็บ การสูญเสียประสิทธิภาพการทำงาน และความเสี่ยงที่สูงขึ้นในการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร

จากรายงานประจำเดือนสิงหาคม 2017 ในวารสาร Clinical Sleep Medicine พบว่าการรับชมอะไรเป็นเวลานานพร้อมกับการดื่มสุรา มีความเชื่อมโยงกับคุณภาพการนอนหลับที่แย่ลง และความเหนื่อยล้าที่เพิ่มขึ้น

4.ลิ่มเลือดอุดตัน

ชั่วโมงที่คุณใช้จ่ายไปกับการดูซีรีส์ที่คุณชื่นชอบอาจทำให้รู้สึกดี แต่หลอดเลือดของคุณอาจไม่เป็นเช่นนั้น ในการศึกษาปี 2018 รายงานในวารสาร Thrombosis and Thrombolysis นักวิจัยพบว่าการนั่งชมซีรีส์และดื่มสุราเป็นเวลานานนั้นคล้ายคลึงกับพฤติกรรมการอยู่ประจำที่เป็นเวลานานสำหรับเที่ยวบินระยะไกลหรือระหว่างการเจ็บป่วย โดยสามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำส่วนลึก (DVT) โดยอาการนี้จะเกิดที่ขาซึ่งอาจถึงแก่ชีวิตได้หากลามไปที่หัวใจหรือปอด

ในการศึกษานี้ นักวิจัยพบว่าคนที่นั่งอยู่เป็นเวลานานในขณะที่ดูภาพยนตร์หรือซีรีส์มีความเสี่ยงในการเกิดลิ่มเลือดสูงกว่าคนที่ไม่ค่อยดูถึง 70% และความเสี่ยงนั้นยังคงอยู่แม้ว่าบุคคลนั้นจะไม่มีน้ำหนักเกินและยังคงออกกำลังกายเป็นประจำ

5.สุขภาพหัวใจ

การนั่งเป็นเวลานานอาจส่งผลต่อสุขภาพหัวใจของคุณ การศึกษาในปี 2019 ในวารสาร American Heart Association มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบพฤติกรรม 2 ประเภท ได้แก่ การดูโทรทัศน์กับการนั่งทำงาน เช่น การทำงานที่โต๊ะ 

เป้าหมายของการศึกษาคือการพิจารณาว่ากิจกรรมเหล่านี้มีอันตรายเท่ากันหรือไม่ โดยนักวิจัยพบว่าการดูโทรทัศน์มากเกินไปมีความสัมพันธ์กับความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด (CVD) และการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุ ในขณะที่การนั่งทำงานไม่เกี่ยวข้องกับผลลัพธ์ทั้งสองอย่าง

การดูโทรทัศน์เป็นประจำ 4ชั่วโมงขึ้นไปต่อวัน อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดหัวใจหรือการเสียชีวิตก่อนวัยอันควรได้ถึง 50% เมื่อเทียบกับผู้ที่ดูโทรทัศน์วันละ 2 ชั่วโมง หรือน้อยกว่านั้น 

6.การแยกตัวออกจากสังคม

คนที่ใช้ชีวิตติดหน้าจอมากจนเกินไปมักจะทำอย่างนั้นโดยสันโดษ และนักวิจัยเชื่อว่ายิ่งคุณให้เวลากับการหาอะไรดูมากเท่าไรก็ยิ่งแยกตัวเองออกจากสังคมมากขึ้นเท่านั้น 

การศึกษาชิ้นหนึ่งพบว่าคนที่เหงาและหดหู่มีแนวโน้มที่จะติดการดูภาพยนตร์หรือซีรีส์เป็นเวลานาน พร้อมกับการดื่มสุรามากขึ้น และยิ่งคนที่เหงาและหดหู่มากเท่าไร พวกเขาก็จะยิ่งมีพฤติกรรมนี้มากขึ้นเท่านั้น

7.การเสพติดพฤติกรรม

การดื่มสุราควบคู่กับการรับชมซีรีส์อย่างยาวนานอาจถือเป็นการเสพติดพฤติกรรม โดยการเสพติดพฤติกรรมหมายความว่า คุณต้องพึ่งพาและปรารถนาพฤติกรรมใดพฤติกรรมหนึ่ง อาจรวมถึงอะไรก็ได้ตั้งแต่การพนัน เซ็กส์ วิดีโอเกม แม้กระทั่งการเสพติดซีรีส์ และการดื่มสุรา

ตามรายงานปี 2017 ในวารสาร Clinical Sleep Medicine การเสพติดการรับชมซีรีส์กับการดื่มสุราอาจส่งผลต่อศูนย์รวมความสุขของสมองในบางคน บุคคลที่ปล่อยตัวมากเกินไปจนเกิดพฤติกรรมดังกล่าวอาจส่งผลต่อกิจกรรมประจำวัน รวมถึงการทำงานได้

8.การรับรู้ลดลง

หากคุณใช้เวลาหลายชั่วโมงในการรับชมภาพยนตร์ ซีรีส์ หรือสิ่งที่สนใจอื่น ๆ คุณอาจต้องสังเกตถึงผลกระทบที่อาจมีต่อสุขภาพสมองของคุณ การศึกษาที่รายงานในปี 2019 ในวารสาร Scientific Reports ชี้ให้เห็นว่าพฤติกรรมนี้อาจนำไปสู่ภาวะการรับรู้ที่ลดลงในอนาคตได้

ในการศึกษานี้ นักวิจัยใช้ข้อมูลจากผู้ใหญ่ 3,000 คน ที่มีอายุเกิน 50 ปี ที่ดูโทรทัศน์มากกว่า 3.5 ชั่วโมงต่อวัน พบว่าการดูโทรทัศน์ในระยะเวลาเท่านี้สัมพันธ์กับความจำที่ไม่ดีหลังจากผ่านไป 6 ปี  โดยนักวิจัยแนะนำว่าแทนที่จะใช้เวลาดูโทรทัศน์เป็นเวลานาน ควรหันมามีส่วนร่วมในกิจกรรมเสริมสร้างจิตใจ เช่น การอ่านหนังสือ ปริศนา เกม และการออกกำลังกาย

วิธีปรับสมดุลให้ตัวเอง

วิธีที่ดีที่สุดในการลดผลกระทบของการดูโทรทัศน์แบบจุใจคือการทำให้การดูโทรทัศน์เป็นเรื่องเพลิดเพลินเป็นครั้งคราว ไม่ใช่ชีวิตประจำวัน โดยวิธีเลิกนิสัยนี้ ได้แก่

• การจำกัดตัวเอง: คุณอาจต้องดูซีรีส์เป็นตอนเล็ก ๆ น้อย ๆ เช่น ครั้งละ 2 ตอน เมื่อคุณถึงขีดจำกัดแล้ว ให้ปิดโทรทัศน์และหาอย่างอื่นทำ
• การกำหนดเวลา: ตัดสินใจเลือกระยะเวลาที่เหมาะสมในการดูโทรทัศน์ทุกคืน จากนั้นตั้งนาฬิกาปลุกหรือตัวจับเวลาเพื่อให้ตัวเองอยู่ในเวลาที่กำหนดไว้
• ค้นหาจุดสมดุล: สร้างสมดุลระหว่างการดูโทรทัศน์กับกิจกรรมอื่น ๆ เช่น ออกกำลังกาย อ่านหนังสือ งานอดิเรก หรือการใช้เวลากับคนรอบตัว
• ทำให้การดูโทรทัศน์เป็นกิจกรรมทางสังคม: หากคุณชวนคนอื่นมารับชมกับคุณ คุณจะไม่ใช้เวลาดูมากนัก และจะไม่ถูกดูดกลืนไปกับการรับชมหลายชั่วโมง
• เช็กเวลาเข้านอนให้ดี: การรับชมสิ่งที่ตัวเองสนใจ พร้อมกับการนั่งดื่มอะไรที่คุณชอบ อาจทำให้คุณเสียเวลานอนหลายชั่วโมง ซึ่งอาจส่งผลต่อคุณในวันรุ่งขึ้น และส่งผลเสียต่อคุณในระยะยาว การตั้งเวลาปลุกเพื่อบอกเวลาเข้านอนอาจช่วยได้ เพื่อที่คุณจะได้ไม่เสียเวลาในการดูโทรทัศน์มากเกินไป
• การตัดสินใจเลือกของว่างเพื่อสุขภาพ: แทนที่จะกินของว่างที่ไม่ดีต่อสุขภาพขณะดูโทรทัศน์ ให้เลือกของว่างที่มีคุณค่าทางโภชนาการมากกว่า เช่น ผัก ผลไม้ เป็นทางเลือกที่ดีต่อสุขภาพมากกว่าอาหารรสเค็ม หรือขนมขบเคี้ยว

การพักผ่อนด้วยการรับชมสิ่งที่ตัวเองสนใจ พร้อมกับการกินดื่มอะไรที่ชอบ ถือเป็นการฮีลจิตใจได้เป็นอย่างดี หากคุณมีพฤติกรรมดังกล่าวนาน ๆ ครั้ง ไม่ได้ทำแบบนี้เป็นประจำก็ไม่ได้ถือเป็นเรื่องผิดอะไร แต่หากคนที่มีพฤติกรรมเหล่านี้เป็นประจำ จนถึงขึ้นเสพติดพฤติกรรมดังกล่าว อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะสุขภาพอื่น ๆ ตามมา และหากคุณพบว่าตัวเองกำลังมีปัญหาด้านสุขภาพ การนอนหลับไม่เพียงพอ หรือความสัมพันธ์กับคนรอบข้างเริ่มถดถอยซึ่งอาจมีสาเหตุมาจากการเสพติดการนั่งดูอะไรนาน ๆ ให้คุณปรับลดเวลา และหาสมดุลกับการใช้ชีวิตในประจำวันของตนเอง เพื่อการรับชมสิ่งสนใจไปพร้อมกับการไม่ทำลายสุขภาพของตนเอง

ที่มา verywellhealth , medicalnewstoday

พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส