ย้อนประวัติ ‘วันสตรีสากล’ หรือ International Women’s Day ร่วมรำลึกถึงบาดแผลนักปฏิวัติ การถูกกดขี่ของผู้หญิง นำไปสู่การต่อสู้เพื่อเรียกร้องสิทธิและความเท่าเทียม ที่เกิดขึ้นในวันที่ 8 มีนาคม ทำให้วันนี้เป็นวันสำคัญของผู้หญิง ซึ่งทาง BT จะพาทุกคนย้อนไปถึงวันสตรีสากลว่ามีจุดกำเนิดมาจากไหน

ความเป็นมา ก่อนจารึกในประวัติศาสตร์สตรี

เหตุการณ์แรก เกิดขึ้นจากกลุ่มกรรมกรหญิงในโรงงานทอผ้า รัฐนิวยอร์ก ประเทศสหรัฐอเมริกา ได้พากันลุกฮือประท้วงให้นายจ้างเพิ่มค่าจ้าง และเรียกร้องสิทธิของพวกเธอ แต่กลับมีคนลอบวางเพลิงเผาโรงงานของพวกเธอขณะนั่งชุมนุม ทำให้ผู้หญิงถึง 119 คนต้องเสียชีวิต โดยเหตุการณ์ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นในวันที่ 8 มีนาคม ค.ศ. 1857

หลังจากนั้นก็เกิดเหตุการณ์สำคัญอีก ในรัฐนิวยอร์กเช่นเดิม ในปีค.ศ. 1907 กรรมกรหญิงในโรงงานทอผ้ากว่า 15,000 คน เริ่มทนไม่ไหวต่อการเอารัดเอาเปรียบ กดขี่ โดยไม่มีวันหยุด ไม่มีประกันการใช้แรงงาน อีกทั้งยังต้องทำงานหนักถึงวันละ 16-17 ชั่วโมง แต่กลับได้รับค่าแรงเพียงน้อยนิด และหากตั้งครรภ์ก็ถูกไล่ออกอย่างไม่เป็นธรรม 

ด้วยสภาวะย่ำแย่เหล่านี้นำไปสู่การลุกฮือขึ้นประท้วงต่อต้าน เรียกร้องชั่วโมงการทำงานและค่าจ้างที่เท่าเทียมกับผู้ชาย พร้อมกับสิทธิในการออกเสียงเลือกตั้ง

จุดกำเนิดวันสตรีสากล

ความคับแค้นใจเหล่านี้เองจึงเป็นเหตุให้ ‘คลารา เซตคิน’ (Clara Zetkin) นักการเมืองสตรีสายแนวคิดสังคมนิยม ชาวเยอรมัน ตัดสินใจปลุกระดมเหล่ากรรมกรสตรีด้วยการนัดหยุดงานในวันที่ 8 มีนาคม ค.ศ. 1907 พร้อมกับเรียกร้องให้นายจ้างลดเวลาการทำงานลงเหลือวันละ 8 ชั่วโมง อีกทั้งให้ปรับปรุงสวัสดิการทุกอย่าง และให้สตรีมีสิทธิ์ออกเสียงเลือกตั้งด้วย 

อย่างไรก็ตาม แม้การเรียกร้องครั้งนี้จะไม่ประสบผลสำเร็จ เนื่องจากมีแรงงานหญิงหลายร้อยคนถูกจับกุม แต่ก็ทำให้ผู้คนจากทั่วโลกสนับสนุนการกระทำของเธอ จึงกลายเป็นการจุดประกายให้สตรีทั่วโลกเริ่มตระหนักถึงสิทธิของตัวเองมากขึ้น

จนกระทั่งในวันที่ 8 มีนาคม ค.ศ. 1910 (พ.ศ. 2453) ความพยายามของกรรมกรสตรีกลุ่มนี้ก็ประสบผลสำเร็จ เมื่อมีตัวแทนสตรีจาก 17 ประเทศจาก 100 ประเทศ เข้าร่วมประชุมสมัชชาสตรีสังคมนิยม ในกรุงโคเปนเฮเกน ประเทศเดนมาร์ก เพื่อรับรองข้อเรียกร้องของบรรดากรรมกรสตรี ยอมให้ลดเวลาทำงานเหลือวันละ 8 ชั่วโมง พร้อมกันนี้ยังได้ปรับค่าแรงของแรงงานหญิงให้เท่าเทียมกับผู้ชาย และรับข้อเรียกร้องอื่น ๆ เวลาต่อมา

กิจกรรมในวันสตรีสากลจากทั่วโลก

โดยในวันสตรีสากลของทุกปีทั่วโลก จะมีการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ซึ่งโดยในช่วงแรก เน้นประเด็นเรื่องสิทธิในการทำงาน ความปลอดภัย และสวัสดิการของผู้หญิง และต่อมาเริ่มขยายประเด็นครอบคลุมความเท่าเทียมในทุกมิติ เช่น การศึกษา การเมือง สุขภาพ ความรุนแรงในครอบครัว การค้ามนุษย์ ฯลฯ อาทิ 

  • ในสหรัฐอเมริกามีการบริจาคเงินให้แก่องค์กรหรือหน่วยงานการกุศลที่สนับสนุนผู้หญิง
  • ขณะที่หลายประเทศทั่วยุโรป ผู้ชายจะนำดอกไม้ไปมอบให้ผู้หญิง ไม่ว่าจะเป็นแม่ เพื่อนผู้หญิง หรือคนรัก
  • ในจีนลูกจ้างหญิงจำนวนมากจะได้รับอนุญาตให้ทำงานครึ่งวัน
  • ในรัสเซีย ก็มักมียอดขายดอกไม้เพิ่มขึ้นเป็นสองเท่าในช่วง 3-4 วันใกล้กับวันสตรีสากล