ศิลปินชื่อว่า ไรเดอร์ ริปปส์ (Ryder Ripps) ออกมาบอกว่าคอลเลกชัน NFT ชื่อดังอย่าง Bored Ape Yacht Club หรือ BAYC เป็นพวก ‘เหยียดชาติพันธุ์’ โดยอ้างว่าการออกแบบโลโก้ของคอลเล็กชันนั้นเป็นการสนับสนุนนาซี และมีอีกหลายข้อกล่าวหาที่เขามองว่าเป็นการเหยียดเชื้อชาติ ซึ่งทางผู้สร้างได้ออกมาชี้แจงในข้อต่าง ๆ และมองว่าเรื่องราวทั้งหมดนี้ไม่มีอะไรไปมากกว่า ‘ทฤษฎีสมคมคิด’
เรื่องราวของริปปส์ที่พยายามจะโจมตีคอลเล็กชัน NFT อันดับต้น ๆ ของโลกอย่าง BAYC ได้เริ่มต้นขึ้นตั้งแต่เดือนมกราคม ปี 2022 โดยเขาได้โพสต์ข้อสังเกตต่าง ๆ ลงในทวิตเตอร์ส่วนตัวของเขา และรวบรวมผู้คนที่มีความคิดเหมือน ๆ กัน จนทำให้สมาชิกกลุ่มนี้ใหญ่ขึ้นเรื่อย ๆ และข้อสังเกตดังกล่าว ก็ได้กลายเป็นประเด็นใหญ่ในช่วงเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา
ข้อกล่าวหาใหญ่ ๆ ที่ริปปส์พูดถึงคือ โลโก้ของคอลเล็กชัน BAYC นั้นมีความคล้ายคลึงกับสัญลักษณ์ Totenkopf ของนาซี ที่ประกอบไปด้วยหัวกระโหลกและกระดูกไขว้กัน และยังมีเรื่องราวอื่น ๆ เช่น การเลือกใช้ตัวละครหลักเป็นลิงเหมือนเป็นการเหยียดคนผิวดำ หรือชิ้นส่วนเสื้อผ้าต่าง ๆ ในคอลเล็กชันที่ดูเหมือนสัญลักษณ์นาซี
ที่ผ่านมา ทางผู้พัฒนาของ BAYC ก็ได้ปล่อยผ่านเรื่องนี้มาตลอด จนกระทั่งกลายเป็นประเด็นใหญ่ขึ้นมา เมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา ที่ริปปส์ได้ออกคอลเล็กชัน NFT ออกมา ซึ่งเป็นการใช้รูปภาพของ BAYC ทั้งหมด โดยอ้างว่าเป็นการประท้วง สำหรับสิ่งที่ผู้พัฒนา BAYC ได้กระทำไว้
เรื่องนี้ทำให้ผู้พัฒนาของ BAYC ออกมาเคลื่อนไหวอย่างจริงจัง เพราะผลงานของริปปส์ได้ทำเงินไปกว่า 5,000,000 เหรียญ (ราว 17,000,000 บาท) จากการขายคอลเลกชันนี้ ซึ่งทางผู้พัฒนาของ BAYC มองว่า การกล่าวหานั้น “ตื้นเขินและไร้สาระ” รวมถึงมองว่าการขายคอลเลกชันของริปปส์ไม่ใช่การประท้วง แต่เป็นการหลอกลวงคนอื่น โดยใช้ประเด็นที่ละเอียดอ่อนเป็นเครื่องมือ และยังใช้เครื่องหมายการค้าของ BAYC ในการหารายได้ ซึ่งส่งผลเสียต่อบริษัทอย่างมาก
ซึ่งจากประเด็นที่ยาวนานทั้งหมดนี้ ผู้ก่อตั้งของ BAYC ได้ออกมาชี้แจงถึงข้อกล่าวหาของริปปส์ โดยมี 3 ประเด็นหลักคือ
- การใช้ตัวละครเป็นลิง : มาจากช่วงแรก ๆ ที่คริปโทฯ เพิ่งเข้ามา กลุ่มผู้คนที่กระโดดเข้าไปเล่นมักใช้คำว่า ‘Ape In’ เหมือนเปรียบตัวเองเป็นฝูงลิงที่แห่กันเข้าไปทำอย่างใดอย่างหนึ่งอย่างบ้าคลั่ง ซึ่งเป็นคำที่คนในวงการรู้สึกเข้าใจตรงกัน เลยทำให้ตัวละครหลักในคอลเล็กชันเป็นลิง เป็นตัวแทนของคนที่เข้าไปเล่นคริปโทฯ ในช่วงแรก ๆ
- ชื่อของ Bored Ape Yacht Club : มาจากการที่คนกลุ่มในข้อแรกที่เปรียบตัวเองเป็นลิงนั้น ได้ร่ำรวยจากการที่เหรียญคริปโทฯ มีมูลค่าเพิ่มขึ้นสูงมากในปัจจุบัน พวกเขาก็เลยซื้อเรือยอชต์และตั้งกลุ่มขึ้นมา โดยที่ลิงเหล่านั้นก็เบื่อมาก ๆ เนื่องจากมีเงินเยอะจากคริปโทฯ ที่ลงทุนไปแล้วจนไม่รู้จะทำอะไรดี
- ที่มาของโลโก้หัวกระโหลก : เนื่องจาก BAYC นั้นเป็นคลับ เป็นกลุ่มที่คนที่ถูกตั้งขึ้นมา ทางผู้พัฒนาเลยนึกถึงป้ายกลุ่มที่เอาไปแปะเสื้อแจ็กเก็ตเหมือนกลุ่มรถมอเตอร์ไซค์ หรือกลุ่มเรือยอร์ชจริง ๆ ก็จะมีป้ายประเภทนี้เช่นกัน เขาเลยจ้างนักออกแบบให้ออกแบบป้ายง่าย ๆ ที่ไว้แปะเสื้อแจ็กเก็ตแบบนั้นขึ้นมา โดยมีสัญลักษณ์เป็นหัวกระโหลกลิงเนื่องจากลิงเหล่านั้น ‘เบื่อจนตายไปแล้ว’ เพราะมีเงินเยอะจนไม่รู้จะทำอะไร
ที่สำคัญไปกว่านั้น นอกจากคำชี้แจงทั้งหมดของผู้พัฒนา BAYC แล้ว ทางผู้เชี่ยวชาญจากกลุ่มต่อต้านการหมิ่นประมาท (Anti-Defamation League) ซึ่งเป็นองค์กรที่จัดตั้งมาเพื่อหยุดยั้งการหมิ่นประมาทชาวยิวและเชี่ยวชาญในประเด็นที่ถกเถียงกันโดยเฉพาะ ก็ได้เข้ามาตรวจสอบและยืนยันว่าคำกล่าวหาของริปปส์นั้นคลุมเครือ และคอลเล็กชัน BAYC ก็ไม่มีความเกี่ยวข้องกับข้อสังเกตที่ริปปส์กล่าวหาอย่างใด
ล่าสุด ยูกา แล็บส์ (Yuga Labs) ผู้พัฒนา BAYC ได้ยื่นฟ้องริปปส์แล้ว ในคดีละเมิดเครื่องหมายการค้า และทำให้ตลาดปั่นป่วนด้วยการนำ BAYC ของปลอมไปทำเงิน และลดทอนคุณค่าของ BAYC ลง
อ่านเพิ่ม:
ที่มา: Medium, NFTnow, NFTevening, DailyBeast
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส