เมื่อวันที่ 8 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา คณะกรรมการจัดการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก ปารีสเกมส์ 2024 ได้เปิดเผยรูปสัญลักษณ์กีฬา หรือ พิกโตแกรม (Pictograms) ที่จะใช้ในการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกที่กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส ระหว่างวันที่ 26 กรกฎาคม ถึงวันที่ 11 สิงหาคม ปี 2024
พิกโตแกรมของปารีสเกมส์ถูกออกแบบภายใต้แนวคิด ‘ตราแห่งเกียรติยศ’ ซึ่งไม่เพียงแสดงถึงการแข่งขันกีฬาเท่านั้น แต่ยังสะท้อนถึงครอบครัว ความภาคภูมิใจ ค่านิยม และชุมชนของนักกีฬาผู้ถูกเลือกอีกด้วย
เมื่อพิจารณาพิกโตแกรมของปารีสเกมส์ ซึ่งมีทั้งหมด 62 ภาพ และในจำนวนนี้ 8 ภาพ จะถูกใช้ร่วมกันกับการแข่งขันกีฬาพาราลิมปิกแล้ว เราจะพบว่าพิกโตแกรมของปารีสเกมส์มีความแตกต่างอย่างมากจากโตเกียวเกมส์ 2020 โดยเฉพาะในแง่ของสีสันที่มีมากถึง 4 สี คือ สีน้ำเงิน สีแดง สีเขียว และสีม่วง เพื่อสะท้อนความรุ่มรวยและหลากหลายของประเทศฝรั่งเศส
ความโดดเด่นของพิกโตแกรมจากปารีสเกมส์อีกอย่างคือ การใช้เส้นสายแบบสมมาตร เพื่อแสดงถึงภาพพื้นสนามและภาพแทนของกีฬา และทำให้รู้สึกว่าเป็นการหลอมรวมนักกีฬาและผู้ชมเข้าไว้ด้วยกัน ทั้งนี้ ปารีสเกมส์ยังเปิดโอกาสให้สหพันธ์กีฬาต่าง ๆ ได้มีส่วนร่วมในการออกแบบพิกโตแกรมอีกด้วย
นอกเหนือจากการใช้งานในการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก กีฬาพาราลิมปิก และการถ่ายทอดสดทางโทรทัศน์แล้ว พิกโตแกรมของปารีสเกมส์จะถูกตกแต่งไว้ตามถนนในเมืองต่าง ๆ ของฝรั่งเศสอีกด้วย เพื่อหลอมรวมชาวฝรั่งเศสเข้ากับมหกรรมการแข่งขันกีฬาระดับโลกอีกด้วย
เมื่อเป็นเรื่องของงานศิลปะแล้ว ย่อมมีทั้งคนชอบและไม่ชอบ โดยทันทีที่พิกโตแกรมของปารีสเกมส์ถูกเปิดตัวก็ทำเอาชาวเน็ตหลายคนถึงกับตกตะลึงไปกับสีสันที่ละลานตา ความซับซ้อนของเส้นสาย และรายละเอียดยิบย่อย จนหลายคนอดนำพิกโตแกรมของการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกในอดีตมาเปรียบเทียบด้วยไม่ได้ โดยเฉพาะการแข่งขันครั้งล่าสุด คือ โตเกียวเกมส์ 2020 ที่มีพิกโตแกรมซึ่งดูเข้าใจง่ายกว่ามาก
คอมเมนต์หนึ่งของชาวเน็ตระบุว่า “พิกโตแกรมชุดนี้ผิดพลาดอย่างมากในด้านการออกแบบ เพื่อแยกแยะความแตกต่างของกีฬาแต่ละประเภท มันควรจะเห็นแล้วและแยกแยะได้ทันที ผมคิดว่าการเปลี่ยนแปลงในครั้งนี้มันไม่จำเป็นเลยสำหรับพิกโตแกรม”
ในขณะที่อีกหนึ่งคอมเมนต์ระบุว่า “ผมอาจจะต้องซื้อทีวี 8K เพื่อดูพิกโตแกรมให้ออกว่า ผมกำลังดูกีฬาอะไรอยู่ ผมว่าต้องมีสปอนเซอร์สักเจ้าที่ขายทีวีแน่ ๆ พวกเขาถึงสนับสนุนพิกโตแกรมชุดนี้”
อย่างไรก็ตาม นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่ปารีสเกมส์ถูกวิจารณ์ด้านการออกแบบในทางลบ โดยก่อนหน้านี้ เมื่อวันที่ 14 พฤศจิกายน ปี 2022 ได้มีการเปิดตัวสัญลักษณ์นำโชคของการแข่งขัน (มาสคอต) ที่ชื่อว่า ‘ฟรีจีส’ (Phryges) ซึ่งเป็นตัวแทนของนักปฏิวัติชาวฝรั่งเศสชื่อ ‘Phrygian’
รูปลักษณ์ของฟรีจีสนั้น ได้รับแรงบันดาลใจมาจากหมวกของชาวฟรีเจีย ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของเสรีภาพ ที่ชาวฟรีเจียในอาณาจักรกรีกโบราณ (ประเทศตุรกีในปัจจุบัน) ใช้สวมใส่เป็นสัญลักษณ์แห่งอิสรภาพ พร้อมยืนเคียงบ่าเคียงไหล่กับชาวฝรั่งเศสในการปฎิวัติฝรั่งเศส และทุกช่วงเวลาสำคัญของประวัติศาสตร์
แม้ว่าจะมีเบื้องหลังการออกแบบสุดประทับใจ และความหมายที่ยิ่งใหญ่ แต่รูปลักษณ์ที่ชวนฉงน และดูเหมือน “สิ่งอื่น” มากกว่า ก็ทำให้ใครหลายคนเข้าไม่ถึงมาสคอตของปารีสเกมส์ในครั้งนี้
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส