ประเทศเปิดกว้างรับชาวต่างชาติ เช่น แคนาดา ออสเตรเลีย สวีเดน เป็นอย่างที่เราเชื่อเหรอ เอาเข้าจริง ประเทศเหล่านี้มีระเบียบและขั้นตอนมากมาย เอาแคนาดาเป็นตัวอย่าง ถ้าอยาก ”ย้าย” ประเทศมีความหมายถีง การเอาสิทธิ์ขออยู่ในประเทศระยะยาว (Residency) เพื่อหางานทำหรือหาแหล่งลงทุนใหม่ แต่ละเรื่องใช้เวลาช้านานไม่เท่ากัน ยิ่งถ้าจะเอาสัญชาติด้วย ก่อนอื่นต้องมีการทดลองขีดความสามารถทางด้านภาษาอังกฤษและฝรั่งเศส คนรู้ภาษาฝรั่งเศสอย่างดีต้องสอบผ่านข้อสอบ จะได้รับการพิจารณาเป็นพิเศษ
ถ้าอยากย้ายประเทศเป็นแรงงานชั่วคราว เช่น งานเก็บผลไม้ในฤดูร้อนย่อมทำได้ มีหลายประเทศให้เลือกรวมถึงประเทศในสแกนดิเนเวีย
แต่ถ้าต้องการย้ายประเทศเพื่อลี้ภัยการเมืองเป็นอีกเรื่องพิเศษ มีหลายประเทศโลกตะวันตกพร้อมที่จะพิจารณาเป็นพิเศษ ระเบียบการตามปกติจะไม่นำมาใช้
16 เดือนที่ผ่านมา คนทั้งโลกเจอโรคระบาดโวรัสโคโรนา WFH หรือเวิร์กฟอร์มโฮม กลายเป็นความประพฤติการทำงานใหม่โดยไม่ต้องออกจากบ้าน ทำงานที่ไหน ประเทศไหน เวลาไหนก็ได้
สองทศวรรษก่อนหน้านี้ ระบบ Outsourcing เป็นธุรกิจข้ามชาติทำให้คนทำงานไม่ต้องย้ายประเทศ สร้างรายได้ เพิ่มวัฎจักรการทำงานเป็น 7-24 ตอนนี้ กู้ดมอร์นิ่ง กู้ดอัฟเตอร์นูน กู้ดอีฟวีนิ่ง หนี่ฮ้าวหม่า โคมูสต้ากะ (Kumusta ka? ภาษา Tagalog) ได้กลายเป็นคำทักทายทั่วโลกออนไลน์
คนไม่สามารถอยู่ประเทศตัวเองถือว่าโชคไม่ดี ในประวัติศาสตร์โลก มีหลายประเทศประสบปัญหามากมาย มีทั้งภัยธรรมชาติ ที่ทำกินจำกัด ถูกกีดกันหรือเหยียดผิว ภูมิประเทศแห้งแล้ง มีสงครามภายในประเทศ ต้องเผชิญโรคระบาดต่าง ๆ พลเมืองยากจน เป็นเหตุผลต้องย้ายถิ่นฐานเพื่อรักษาชีวิตตัวเองและครอบครัว หวังว่าจะมีชีวิตดีกว่า ปลอดภัยกว่า เพื่อสืบสานต่อวงศ์ตระกูล
มีคนไทยไม่อยากอยู่เมืองไทยเยอะ มีสาเหตุหลัก ๆ คือ เบื่อเรื่องเกี่ยวกับการเมืองไทย แถมยังเบื่อระบบราชการ เบื่อการใช้เส้นสาย เบื่อจราจร เบื่อคอรัปชัน เบื่อฉีดวัคซีนช้า ให้นั่งลิสต์รายการของความเซ็งทั้งวันก็ไม่หมด
ขณะนี้มีชาวต่างชาติกว่า 45,000 คนตกค้างในเมืองไทย เนื่องจากสถานการณ์โรคโควิด-19 ไม่อยากกลับบ้านเกิด ขออยู่ต่อระยะยาว คนเหล่านี้ชอบเมืองไทย มาเที่ยว มาอยู่ มากิน มารักษาโรค มาทำฟัน มาตรวจโรค มาแปลงเพศแบบเร่งด่วน มาหาคู่ครอง จุดมุ่งหมายจิปาถะ
ในจำนวนคนต่างชาติที่อยากอยู่เมืองไทยระยะยาว ส่วนหนึ่งมาจากประเทศพัฒนา เช่น สวิตเซอร์แลนด์ อังกฤษ เดนมาร์ก เป็นต้น พวกเขาเหล่านี้เห็นถึงคุณสมบัติพิเศษของคนไทย สังคมไทย และประเทศไทย รวมทั้งการให้บริการในสาขาต่าง ๆ ที่พึ่งได้
ต้องไม่ลืม ขณะนี้ไทยยังมีแรงงานต่างชาติเกือบ 10 ล้านคนทั้งที่จดทะเบียนและไม่จด จากประเทศเพื่อนบ้าน ส่วนใหญมาจากเมียนมาร์ รองลงมาเป็นกัมพูชา ลาว เวียดนาม ฟิลิปปินส์ และอีก 33 ประเทศ (ตามตัวเลขที่กองตรวจคนเข้าเมืองตรวจพบว่าเป็นแรงงานเถื่อนเมื่อสองปีก่อน)
สำหรับคนไทยมีความชำนาญเฉพาะด้าน เช่น การแพทย์ วิศวะ พยาบาล สามารถย้ายไปอยู่ต่างประเทศได้ ประเทศฝรั่งต้องการพวกเขาพวกเธอ สำหรับคนที่ไม่มึความสามารถเฉพาะด้าน แต่ร่ำรวยมีเงินทองหรือญาติโยมก็สามารถย้ายไปอยู่ประเทศไหนก็ได้เพราะซื้อสัญชาติ ซื้อพาสปอร์ต อีกอย่างไม่มีประเทศไหนปฎิเสธคนต่างชาตินำเงินเข้ามาในประเทศสำหรับคนธรรมดา หาเช้ากินค่ำ
ประเด็นถกเพิ่มเติม:
ยุคหิน มนุษย์ย้ายถิ่นไปมา วันต่อวันไม่มีดินแดนหรือเส้นแบ่งเขต ต้องการอยู่รอดไปวัน ๆ ต้องหาที่เป็นแหล่งอาหารและน้ำ
ยุคอาณานิคม พวกฝรั่งเศส สเปน ฮอลันดา โปรตุเกส เบลเยียม เยอรมนี ล่าอาณานิคมเพื่อเอาทรัพยากรทั้งที่เป็นธรรมชาติและคน (ทาส) เผยแพร่ศาสนา ไทยโชคดีไม่มีประเทศไหนเข้ามาครอบครองกดขี่
ยุคปฎิวัติอุตสาหกรรม ต้องการแรงงานเยอะและค่าจ้างถูก มาสร้างโรงงานทำเครื่องจักรกล ทำทางรถไฟ จึงมีแรงงานต่างชาติอพยพไปดินแดนที่มีการพัฒนาอุตสาหกรรมในทวีปอเมริกาและยุโรป มีทั้งที่ถูกบังคับและสมัครใจ
มาถึง ยุคทองยุคน้ำมัน แรงงานไทยย้ายประเทศเป็นจำนวนมหาศาล ครั้งแรกไปหางานทำที่ตะวันออกกลาง ต้นปี 1980 มีแรงงานไทยนับหลายแสนคนทำงานก่อสร้างในตะวันออกกลาง ก่อนหน้านี้คนไทยในภาคใต้แอบไปทำงานฝั่งมาเลเซีย เพราะเงินริ่งกิตฝั่งตรงข้ามมีค่ามากกว่าเงินบาทถึงสิบเท่า ไปเช้ากลับเย็นสบาย ๆ ส่วนฝั่งใกล้บ้าน แรงงานสุภาพสตรีไปญี่ปุ่นในยุคที่เศรษฐกิจยังครองอันดับสอง
เผลอนิดเดียวในช่วงสี่ห้าปีที่ผ่านมา มีแรงงานไทยมากกว่า 200,000 คนทำงานเป็นผีน้อยในเกาหลี ตอนนี้ส่วนใหญ่ขออยู่ต่อ แต่สู้คนฟิลิปปินส์ไม่ได้ ย้ายประเทศไปทำงานทั่วโลกกว่าสิบล้านคน มีเงินส่งกลับประเทศแสน ๆ ล้านในแต่ละปี แต่ต้องเสียสละสุด ๆ ครับ เพราะครอบครัวต้องแยกกันอยู่
ในประวัติศาสตร์มีกรณีศึกษาน่าสนใจคือโปรตุเกส 30 กว่าปีที่ผ่านมา คนเกือบครี่งประเทศย้ายไปอยู่ต่างประเทศในยุโรปด้วยกัน เนื่องจากเป็นเผด็จการและเป็นประเทศที่ยากจน ตอนนี้โปรตุเกสกลายป็นเมืองน่าอยู่ที่สุดในสหภาพยุโรป บรรยากาศสบายแบบลูกทุ่งยุโรปใต้ (Latin Europe)
ยุคนี้ ยุคไอที ยุคดิจิทัล มนุษย์สามารถจินตนาการเดินทางหรืออยู่ที่ไหนก็ได้ แค่สวมก๊อกเกิลก็สามารถเดินทางข้ามน้ำ ข้ามทะเล ข้ามโลก ข้ามมิติ ทะลุจักรวาลยังได้ ไม่ต้องขอวีซ่า ไม่ต้องซื้อตั๋ว หรือตรวจโควิดก่อนขึ้นเครื่อง
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส