[รีวิว] A Hidden Life – นิราศเสรีชน

Our score

8.0

[รีวิว] A Hidden Life – นิราศเสรีชน

จุดเด่น

1. ประเด็นที่หนังเล่าทรงพลัง และไปได้ดีกับความแช่มช้าของจังหวะหนัง
2. งานภาพน่าตื่นตะลึง พาคนดูหลุดเข้าภวังค์ได้เลย
3. นักแสดงฉุดดึงอารมณ์คนดูให้ร่วมชะตากรรมกับพวกเขาได้เป็นอย่างดี

จุดสังเกต

1. ตามธรรมเนียมของหนังเทอเรนซ์ มาลิก ที่คนดูต้องใช้ความอดทนกับการดูหนังร่วม 3 ชั่วโมง ไปกับเหตุการณ์ที่แทบไม่มีอะไรให้ตื่นเต้นเลย

• ตรรกะ ความสมบูรณ์ ของ บทภาพยนตร์

  8.0

• คุณภาพงานสร้าง

  8.0

• คุณภาพนักแสดง

  8.0

• ความสุนทรีย์ตามแนวหนัง

  8.0

• ความคุ้มค่าตั่ว

  8.0

แน่นอนล่ะ ว่าหนังชื่องง ๆ ที่มาพร้อมโปสเตอร์สวย ๆ พะยี่ห้อ เทอเรนซ์ มาร์ลิก ในตำแหน่งผู้กำกับ ย่อมส่งผลต่อความรู้สึกคนดูหนังต่างกัน แต่แน่นอนว่ามันไม่เหมาะกับคนดูหนังที่หวังความบันเทิงเป็นหลักแน่ ๆ ในยุคคลาสสิกคอหนังอาร์ตระดับฮาร์ดคอร์คงได้ผ่านตางานสุดละเมียดโรแมนติกแช่มช้าและเล่าเรื่องราวเชิงกวีทั้ง Badlands (1973) หรือ Days of Heaven (1978) สร้างลายเซ็นผู้กำกับที่มีแนวทางนำเสนอเรื่องราวเชิงกวีได้ชัดเจนที่สุด

หรือจะเป็นงานในยุคหนังสงครามโลกครั้งที่ 2 กำลังเฟื่องฟูอย่าง The Thin Red Line (1998) หรือกระทั่งผลงานชิ้นโบว์แดงระดับปาล์มทองคำอย่าง The Tree of Life (2011) และตามมาด้วยขบวนหนังเพ้อ ๆ ที่จับต้องสาระไม่ได้อีกเป็นพะเรอเกวียน แต่นับว่าน่ายินดีที่ผลงานล่าสุดอย่าง A Hidden Life ได้กลับมาพูดเรื่อง ปัจเจก ธรรมชาติ ได้อย่างลึกซึ้งอีกครั้ง

สำหรับ A Hidden Life คราวนี้ เทอเรนซ์ มาร์ลิก ได้กลับไปเล่าเรื่องในหลืบมุมประวัติศาสตร์​สงครามโลกครั้งที่ 2 อีกครั้งโดยหันไปเล่าเรื่องของ ฟรันซ์ เจเกอร์สแตตเทอร์ (ออกัสต์ ดีห์ล) กสิกรหนุ่มชาวออสเตรีย ในเมืองราเดกุนด์ ผู้เคยออกรบให้กับนาซีจนรู้เช่นเห็นชาติว่าเขาคงไม่อาจให้มือที่เคยเพาะปลูกสิ่งดีงามไปเข่นฆ่าหรือรับใช้ฮิตเลอร์ได้อีก แต่สงครามที่เขาพยายามเลี่ยงก็กลับมารังควานชีวิตครอบครัวเขาอีกครั้งทั้งในรูปแบบของการขอเงินบริจาคให้พรรคนาซี

หรือการที่คนในหมู่บ้านเริ่มแสดงท่าทีรังเกียจเขาและ ฟรานซิสกา เจเกอร์สแตตเทอร์ (วาเลอรี แพชเนอร์) หลังจากที่เขาแสดงท่าทีรังเกียจฮิตเลอร์ที่เสมือนพ่อของคนออสเตรียขณะนั้น จนกระทั่งเขาต้องกลับไปสู่กองทัพอีกครั้งแต่คราวนี้ด้วยความดื้อด้านหัวชนฝาก็ทำให้เขาต้องถูกจองจำเพราะไม่ยอมอ่อนข้อต่อนาซี ทิ้งไว้เพียง ฟรานซิสกา กับลูก ๆ ที่ยังคงต้องต่อสู้ในสงครามแห่งความเกลียดชังในหมู่บ้านและพยายามทำทุกทางเพื่อคืนอิสรภาพให้กับเขาต่อไป

เป็นธรรมดาเมื่อหนังพะยี่ห้อของ เทอเรนซ์ มาร์ลิก ก็ย่อมหมายความว่าสปีดของหนังจะช้ากว่าปกติแน่ ๆ แต่กับ A Hidden Life ความแช่มช้า และภาพที่ให้เราซึมซับบรรยากาศ ภาพ เสียงธรรมชาติในมุมกว้าง ๆ กลับสร้างความหมายในตัวมันเอง ด้วยว่าธรรมชาตินั้นมีกฎเกณฑ์ตายตัวและมันก็ก่อให้เกิดกฎเกณฑ์หรือกรรมวิธีในการใช้ชีวิต ซึ่งในที่นี้หมายถึงงานกสิกรรมที่ดินฟ้าคือเจ้าชีวิตของพืชพันธุ์ทั้งหลาย และก็เป็นดินฟ้าที่กำหนดชะตาชีวิตของคนในแง่การทำกินเช่นกัน

ผิดกับมนุษย์ที่ความเชื่อ และ อุดมการณ์ เป็นตัวกำหนดกิเลส ตัณหา ความรัก หรือ เกลียดชัง ซึ่งมวลของความไม่ไว้เนื้อเชื่อใจก็อบอวลอยู่เต็มหมู่บ้าน ผ่านเหตุการณ์ทั้งสายตาที่มองฆ้อนและคนถ่มน้ำลายใส่ฟรานซิสกา หรือกระทั่งการมีเรื่องชกต่อยกับคนในหมู่บ้านของฟรันซ์ โดยถ่ายทอดผ่านกล้องที่จงใจล่วงล้ำไปถ่ายภาพในขนาดใกล้และปราศจากความนิ่งงัน

ซึ่งเหตุมาจากเพียงแค่อุดมการณ์รักเสรีของทั้งคู่ ที่หวังเพียงความสงบและการใช้ชีวิตทำไร่ไถนาและเล่นกับลูก ๆ ไปวัน ๆ แต่กระนั้นมันก็กลับมีราคาที่ต้องจ่ายถึงชีวิตเพื่อแลกกับความสงบดังกล่าวซึ่งหนังก็ถ่ายทอดผ่านงานภาพที่ต่างกันโดยสิ้นเชิงและโดยปริยายมันกลับส่งผลต่ออารมณ์คนดูให้ประหวั่นครั่นคร้ามกับอคติของมนุษย์มากกว่าฟ้าคะนองที่ยังเหลือเผื่อเมตตาให้ชาวนาอย่างพวกเขา

และโดยที่แทบไม่เกี่ยวข้องกันแต่กลับส่งผลอย่างน่าประหลาด การที่เราต้องดูหนังทั้งเรื่องในโรงโดยไม่อาจถอดหน้ากากอนามัยออกได้ในนามของ ชีวิตวิถีใหม่ หรือ New Normal. มันกลับเหมือนโยงชีวิตเราเข้ากับตัวละครทั้งฟรันซ์และฟรานเซสกาได้อย่างประหลาด ยังไม่นับเหตุการณ์ที่คนเห็นต่างทางการเมืองต้องถูกคุกคามตามล่า และผู้คนทำได้เพียงแค่ติดแฮชแท็กแล้วเซฟคนนู้นคนนี้ื ไม่ต่างจากออสเตรียช่วงนาซีเรืองอำนาจที่เราต้องเกิดคำถามว่า บ้านเมืองแบบไหนกันที่ผลักให้เสรีชนต้องใช้ชีวิตแบบรักตัวกลัวตายถึงเพียงนี้

สำหรับ A Hidden Life จะฉายที่โรงภาพยนตร์ House สามย่านที่เดียวเท่านั้น โปรดเช็กรอบ และเตรียมตัวให้พร้อม นั่นหมายถึงคุณต้อง กินไม่อิ่มเกิน พักผ่อนมาอย่างเพียงพอ และฝึกความอดทนมาอย่างดี เพราะคราวนี้หนังเทอเรนซ์ มาลิก จะทำให้คุณอึดอัดและอาจน็อกคุณคาจอได้ แต่หากใครอยู่รอดปลอดภัยดูได้จนจบ ผลลัพธ์ไม่ต่างจากการพิชิตยอดดอยที่จะได้อาหารสมองติดออกจากโรงให้ได้ใคร่ครวญและพินิจพิเคราะห์อย่างดี

พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส