นับเป็นอีกหนึ่งการค้นพบน่าตื่นเต้น เมื่อนักโบราณคดีได้พบสิ่งที่ปรากฏในคัมภีร์ไบเบิล นั่นคือ ชิ้นส่วนผ้าย้อมสีรอยัล เพอร์เพิล (royal purple) หรือสีม่วงที่นิยมใช้สำหรับราชวงศ์ จำนวนหลายชิ้น โดยมีอายุย้อนไปราว 3,000 ปีก่อน
สำนักข่าวซินหัวรายงานเมื่อวันที่ 30 มกราคม ที่ผ่านมาว่า มหาวิทยาลัยเทลอาวีฟ (Tel Aviv University : TAU) ได้ประกาศการค้นพบดังกล่าว เมื่อวันที่ 28 มกราคม 2021 โดยคณะนักโบราณคดีชาวอิสราเอล จากมหาวิทยาลัยเทลอาวีฟ มหาวิทยาลัยบาร์อีลัน (BIU) และสำนักโบราณคดีอิสราเอล (IAA) เป็นผู้ค้นพบชิ้นส่วนผ้าย้อมสีดังกล่าว
คณะนักโบราณคดีพบชิ้นส่วนอันล้ำค่านี้ ในหุบเขาทิมนา (Timna Valley) ฐานการผลิตทองแดงโบราณทางตอนใต้ของอิสราเอล และได้รายงานการค้นพบนี้ในงานวิจัยซึ่งตีพิมพ์ในวารสารพลอสวัน (PLOS ONE)
งานวิจัยระบุว่า ชิ้นส่วนของผ้าทอที่พบนั้น มีลักษณะเป็นพู่ และทำจากเส้นใยขนแกะที่ย้อมด้วยสีม่วงซึ่งผลิตขึ้นจากมอลลัสกา (mollusk) หรือสัตว์จำพวกหอย
ที่มา : สำนักโบราณคดีอิสราเอล
ผ้าสีม่วงชนิดนี้ มักจะถูกกล่าวถึงเสมอในคัมภีร์ไบเบิล ทั้งบริบทของชาวยิวและชาวคริสต์ ทั้งนี้ คณะนักวิจัยอธิบายว่า “ในยุคโบราณ อาภรณ์สีม่วงมีความเกี่ยวข้องกับชนชั้นสูง นักบวช และราชวงศ์” นั่นก็เพราะเฉดสีม่วงนี้ผลิตได้ยาก ไม่ซีดจางง่าย อีกทั้งสีย้อมที่ผลิตมาจากสัตว์นั้นในยุคนั้น นับว่าดูดีมีระดับมากกว่าสีย้อมที่ผลิตมาจากพืช สีย้อมสีม่วงที่สวยงามดูน่าค้นหานี้จึงมีราคาแพงที่สุด และมักจะมีค่ายิ่งกว่าทองคำเสียอีก ถือเป็นเป็นสิ่งบ่งชี้ฐานะทางเศรษฐกิจและสังคมของผู้สวมใส่
กระบวรการผลิตที่ว่ายากนั้น คณะนักโบราณคดีพบว่า มีการย้อมผ้าซ้ำ 2 รอบในผ้าหนึ่งชิ้น และใช้หอยถึง 2 สายพันธุ์ และใช้ขั้นตอนที่สลับซับซ้อน เพื่อให้ได้สีย้อมที่สดยิ่งขึ้น
คณะนักวิจัยระบุว่า “การค้นพบใหม่นี้เป็นหลักฐานบ่งชี้ถึงสังคมที่มีการแบ่งระดับทางชนชั้นในแถบนี้ รวมถึงความสัมพันธ์ทางการค้าที่สังคมดังกล่าวมีกับประชาชนกลุ่มอื่นในพื้นที่ราบชายฝั่ง เนื่องจากหอยที่ใช้ทำสีย้อมมีถิ่นกำเนิดในทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ซึ่งอยู่ห่างจากทิมนาบริเวณที่พบออกไป 300 กิโลเมตร”
ความน่าทึ่งไม่ใช่เพียงกระบวนการผลิตที่ซับซ้อนเท่านั้น คณะโบราณคดียังกล่าวว่า นี่เป็นครั้งแรกที่มีการค้นพบสิ่งทอย้อมสีม่วงจากยุคเหล็กในภูมิภาคลิแวนต์ใต้ (Southern Levant) ด้วย
ขอบคุณข้อมูลและภาพจาก
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส