ในตลาดกล้องดิจิทัลทุกวันนี้มีกล้องหลากหลายรูปแบบให้เราเลือกซื้อกันมากมายทั้ง DSLR, Mirrorless และ กล้อง Compact เซนเซอร์รับภาพก็เปรียบเสมือนหัวใจของกล้องดิจิทัลที่เปลี่ยนแสงให้กลายเป็นข้อมูลดิจิตอลที่เราสามารถเอามาใช้งานได้กัน แล้วเซนเซอร์รับภาพมีความสำคัญอย่างไร แต่ละขนาดมีความแตกต่างกันอย่างไรบ้าง เซนเซอร์กล้องแบบไหนที่จะเหมาะกับการใช้งานของเรา มาลองทำความเข้าใจกับบทความนี้ดูครับ

RX1R sensor
ภาพเซนเซอร์รับภาพของกล้องดิจิตอล

เรามาทำความรู้จักกับเซนเซอร์รับภาพกันก่อน อย่างที่เกริ่นไป เซนเซอร์รับภาพเปรียบเสมือนหัวใจของกล้องถ่ายภาพ ภาพจะออกมาเป็นอย่างไรเซนเซอร์มีความสำคัญอย่างมาก ทั้งเป็นตัวกำหนด Dynamic range จำนวน Pixel หรือความสามารถในการจัดการ Noise

เซนเซอร์มีกี่ขนาด?

ขนาดเซนเซอร์ที่นิยมใช้ในปัจจุบันได้แก่

เปรียบเทียบขนาดเซนเซอร์กล้องดิจิตอล
ภาพของเซนเซอร์กล้องดิจิตอลในขนาดต่าง ๆ
  • Full Frame เซนเซอร์ขนาดใหญ่ที่อ้างอิงมาจาก ฟิล์ม 35mm ในสมัยก่อนเป็นพื้นฐาน ใช้ในกล้องสำหรับมืออาชีพ ยกตัวอย่างเช่น Sony A7III, Canon EOS RP, Nikon Z6
  • APS-C  เซนเซอร์ที่มีขนาดเล็กกว่า Full Frame 1.5 เท่า ยกตัวอย่างเช่น Sony A6600, Canon EOS 90D , Fujifilm X-H1
  • M4/3 เซนเซอร์ที่มีขนาดเล็กกว่า Full Frame 2 เท่า เช่น กล้อง Panasonic Lumix และ Olympus OM-D
  • เซนเซอร์ 1 นิ้ว ใช้ในกล้อง Compact Hi End ที่มีขนาดเล็กกว่า Full Frame 2.7 เท่า เช่น Sony RX100VII

แล้วขนาด sensor มีความสำคัญอย่างไร?

เซนเซอร์ยิ่งมีขนาดใหญ่ทำให้มีขนาดของเซลล์รับแสงที่ใหญ่ขึ้น แสงก็เข้าไปยังเซลล์รับแสงได้มากกว่า คุณภาพของไฟล์ก็ย่อมดีกว่า มีสัญญานรบกวนหรือ Noise ที่น้อยกว่า สมมติง่าย ๆ ว่าเซนเซอร์ 24 MP เป็นบ้าน 1 หลัง ที่มี 24 ห้อง เท่ากันระหว่างเซนเซอร์ Full frame และ APS-C เซนเซอร์ Full Frame ที่มีขนาดใหญ่กว่าก็จะเป็นบ้านที่มีขนาดของห้องใหญ่กว่า ในขณะที่เซนเซอร์ APS-C มีห้องเท่ากันแต่มีขนาดพื้นที่ในห้องที่เล็กกว่า

sensor Exmor R
ภาพเซนเซอร์ Exmor R ของ Sony

แล้วถ้าเราใช้เลนส์ระยะเดียวกันบนกล้องที่มีขนาดเซนเซอร์แตกต่างกันล่ะ?

สมมติว่าเราใช้เลนส์เดียวกันบนกล้อง Full Frame และ APS-C ภาพที่ได้จากกล้อง APS-C จะมีมุมภาพที่แคบกว่า Full Frame 1.5 เท่า หรือตามขนาดเซนเซอร์นั้นเอง ต่างประเทศจึงเรียกเซนเซอร์ที่มีขนาดเล็กกว่า Full Frame ว่า Crop Sensor ทำให้ถ้าเราต้องการได้มุมภาพแบบ Full Frame เราอาจจะจำเป็นต้องถอยหลังออกมาอีก เป็นผลให้การละลายฉากหลังหรือ Depth of field ที่จะได้นั้นจะน้อยลงไปด้วย

ภาพเปรียบเทียบระหว่างเซนเซอร์ Full Frame และ APS-C โดยใช้เลนส์ระยะเดียวกัน
ภาพเปรียบเทียบระหว่างเซนเซอร์ Full Frame และ APS-C โดยใช้เลนส์ระยะเดียวกัน

งั้นแบบนี้เซนเซอร์ใหญ่กว่าก็ดีกว่าสิ?

คำตอบของคำถามนี้มีทั้งถูก และ ไม่ถูกต้องซะทีเดียว เซนเซอร์ที่มีขนาดใหญ่สามารถให้ภาพที่มีคุณภาพดีกว่าก็จริง แต่สิ่งที่ต้องแลกมาก็คือขนาด และน้ำหนัก กล้องที่มีเซนเซอร์ใหญ่กว่าก็จะมีขนาด และน้ำหนักมากกว่ากล้องที่มีเซนเซอร์เล็กเป็นเรื่องปกติตามกฎฟิสิกส์อย่างช่วยไม่ได้ ในขณะที่กล้องในระบบ M4/3 มีเลนส์ 12-100mm f/4 (เทียบเท่าระยะ 24-200mm บนกล้อง Full Frame)  การที่จะสร้างเลนส์แบบเดียวกันบนกล้อง Full Frame นั้นแทบเป็นไปไม่ได้เลย เพราะแค่เลนส์ 70-200mm ปกติก็มีขนาดใหญ่อยู่แล้ว การที่จะทำเลนส์ให้ได้เท่า System เล็กกว่านั้นคงเป็นเรื่องยาก

สรุป

การที่จะเลือกใช้ขนาดเซนเซอร์แบบไหนก็ขึ้นอยู่กับความต้องการของแต่ละคน บางคนอาจจะต้องการแค่ถ่ายรูปท่องเที่ยวเริ่มต้น เน้นเล็กเบาถ่ายคนบ้างถ่ายวิวถ่ายอาหาร การใช้กล้องเซนเซอร์ขนาดเล็กแบบ M4/3 หรือ APS-C ก็อาจจะตอบโจทย์ได้มากกว่า หรือบางคนคิดว่าอยากได้คุณภาพสุดติ่งไปเลยน้ำหนักไม่เกี่ยง จะไปเลือกเซนเซอร์ขนาดใหญ่แบบ Full Frame ก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ดีครับ

พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส