เรื่องราวลึกลับของ “เนสซี” สัตว์ประหลาดจากยุคก่อนประวัติศาสตร์ที่อาศัยอยู่ในทะเลสาบล็อกเนสส์ เริ่มมีการพูดถึงมาตั้งแต่ปี 1993 เมื่อหนังสือพิมพ์ Inverness Courier รายงานข่าวเรื่องนี้ในบทความ “พบสิ่งประหลาดที่น่าตื่นตะลึงในทะเลสาบล็อกเนสส์” บทความนี้กลายเป็นการจุดชนวนความสนใจ ให้ผู้คนทั่วทุกสารทิศต่างพยายามสอดส่องหาหลักฐานที่แน่ชัดในการระบุตัวตนของ เนสซี มาจนทุกวันนี้ มีการพยายามสืบหาเนสซีครั้งจริงจังที่สุดในปี 2003 เมื่อ BBC ยอมลงทุนซื้อเครื่องส่งสัญญาณโซนาร์กว่า 600 ตัว ลงไปในทะเลสาบล็อกเนสส์ แต่ก็สูญเปล่า ไม่พบร่องรอยใด ๆ
จนถึงวันนี้ มีการแถลงข่าวจากเหล่านักวิทยาศาสตร์ เผยว่าสิ่งมีชีวิตลึกลับแห่งทะเลสาบล็อกเนสส์ ที่มีผู้บันทึกภาพกันได้บ่อยครั้ง มันอาจจะเป็น “ปลาไหลยักษ์” ในการค้นคว้าครั้งนี้เหล่านักวิทยาศาสตร์ได้ทำการแยกดีเอ็นเอสิ่งมีชีวิตออกมาจากตัวอย่างน้ำจาก 250 จุด ที่เก็บมาจากทะเลสาบล็อกเนสส์ ในหลาย ๆ จุดและเก็บมาจากความลึกต่างที่กัน แล้วมาทำการแยกดีเอ็นเอ เพื่อระบุสิ่งมีชีวิตทุกสายพันธุ์ที่อาศัยอยู่ในทะเลสาบนี้ นักวิทยาศาสตร์ยืนยันว่าไม่มีสัตว์ประหลาดยักษ์แอบซ่อนอยู่ในทะเลสาบแห่งนี้ พวกเขาไม่พบหลักฐานการคงอยู่ของสัตว์เลื้อยคลานก่อนประวัติศาสตร์ หรือปลาขนาดใหญ่ ในการค้นคว้าครั้งนี้
ศาสตราจารย์นีล เกมเมล จากมหาวิทยาลัยโอตาโก, นิวซีแลนด์ ผู้นำทีมค้นคว้าครั้งนี้สรุปการศึกษาค้นคว้าที่กินเวลานับปีว่า
“ผู้คนชอบเรื่องราวลึกลับ พวกเราก็เพียงแค่ใช้หลักการทางวิทยาศาสตร์เพิ่มเรื่องราวอีกบทหนึ่งเข้าไปในตำนานทะเลสาบล็อกเนสส์ เราไม่พบหลักฐานที่เชื่อมโยงถึงสิ่งมีชีวิตที่อาจจะเป็นเนสซีในข้อมูลจากดีเอ็นเอของเรา ฉะนั้น ผมเสียใจด้วย ผมไม่คิดว่าจะมี *เพลสิโอซอร์ คงอยู่ในฐานข้อมูลที่เรารวบรวมได้”
ผลการค้นคว้าครั้งนี้เป็นการหักล้างความเชื่อที่มีมาอย่างยาวนานว่า สัตว์ประหลาดลึกลับแห่งทะเลสาบล็อกเนสส์ก็คือ สัตว์โบราณประเภท อีลาสโมซอรัส หรือ *เพลสิโอซอร์ ที่ยังมีชีวิตหลงรอดมาตั้งแต่ยุคไดโนเสาร์ ซึ่งเกมเมลก็ยืนยันหัวชนฝาว่าทฤษฎีนี้ไม่มีทางเป็นไปได้
นักวิทยาศาสตร์ยังกล่าวว่าการค้นคว้าครั้งนี้ไม่ได้มุ่งเน้นไปที่การสืบหาเนสซีเพียงอย่างเดียว พวกเขายังทำเพื่อขยายการสืบค้นเพื่อระบุสายพันธุ์ของพืชและสัตว์บริเวณรายรอบทะเลสาบล็อกเนสส์นี้ด้วย และหนึ่งในดีเอ็นเอที่ตรวจพบก็คือ ปลาไหลยุโรปขนาดใหญ่ เคยมีผู้พบเห็น ลูกปลาไหล ที่เรียกกันว่า “elvers” ตามทะเลสาบ และแม่น้ำในสกอตแลนด์ หลังจากที่พวกมันอพยพมาจากทะเลซาร์แกสโซในบาร์ฮามาส ซึ่งเป็นระยะทางยาวไกลกว่า 5,000 กม. หลังจากพวกมันไปแพร่พันธุ์และวางไข่ไว้ที่นั่น
“มีการตรวจพบ ดีเอ็นเอ จำนวนมากของปลาไหล เพราะมีปลาไหลอยู่เต็มไปหมดในทะเลสาบล็อกเนสส์ เราตรวจพบดีเอ็นเอของปลาไหลในทุกตัวอย่างน้ำที่เรารวบรวมมาจากหลาย ๆ ตำแหน่งในทะเลสาบล็อกเนสส์ มีพวกมันเต็มไปหหมด หรือว่ามันอาจจะเป็นปลาไหลยักษ์?”
“แต่อย่างไรก็ตาม ข้อมูลที่เรารวบรวมได้ ก็ไม่สามารถระบุขนาดของมันได้ อิงจากปริมาณจำนวนมากที่เราตรวจพบ ซึ่งมีความเป็นไปได้ว่ามันอาจจะเป็นปลาไหลยักษ์ ซึ่งก็เป็นสาเหตุให้ผู้คนเข้าใจผิดว่ามันคือสัตว์ประหลาดยักษ์แห่งทะเลสาบล็อกเนสส์ แต่เราไม่สามารฟันธงได้ว่าดีเอ็นเอของปลาไหลที่พบนั้น มันมาจากปลาไหลที่มีขนาดยักษ์ หรือว่ากลุ่มของปลาไหลตัวเล็ก ๆ แต่มีจำนวนมาก”
แต่เกมเมลก็ยังเสริมต่ออีกว่าทฤษฎีของเขาก็ยังไม่มีข้อพิสูจน์เช่นกัน เพราะยังไม่เคยมีใครจับปลาไหลยักษ์ได้ เพราะในประวัติศาสตร์บันทึกไว้ว่า ปลาไหลยุโรปขนาดใหญ่สุดที่เคยจับได้มีน้ำหนักเพียง 5.38 กก.เท่านั้น
สรุปได้ว่าผลการตรวจหาร่องรอยของเนสซีด้วยวิธีการทางวิทยาศาสตร์นำมาซึ่งข้อยืนยันว่าไม่มีสัตว์ประหลาดยักษ์แอบซ่อนอยู่ในทะเลสาบล็อกเนสส์ แต่สมมติฐานเรื่อง “ปลาไหลยักษ์” ก็ยังไม่มีหลักฐานยืนยันแน่ชัดเช่นกัน
*เพลสิโอซอร์ Plesiosaurs เป็นกลุ่มของสัตว์เลื้อยคลานทะเลขนาดใหญ่ที่สูญพันธุ์ไปแล้ว ตั้งแต่ยุคครีเตเชียสเมื่อราว 65 ล้านปีก่อน