เมื่อวันที่ 29 มิ.ย. ที่ผ่านมา สำนักข่าวซินหัวรายงานว่า บริษัทฝูเจี้ยน ชิงทัว กรุ๊ป (Fujian Qingtuo Group) บริษัทเหล็กกล้าไร้สนิมชั้นนำในจีน ได้พัฒนาเหล็กหัวปากกาขึ้นเอง จนผ่านการทดสอบและประเมินผลต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องเป็นที่เรียบร้อย และเริ่มดำเนินการผลิตแบบจำนวนมากแล้ว
‘เหล็กหัวปากกา’ นั้นสำคัญไฉน ใยจึงเป็นเรื่องน่าตื่นเต้น
จีนเป็นประเทศที่สามารถผลิตของหลายอย่าง ทั้งยังอุดมด้วยแรงงานจำนวนมหาศาล ผลิตสินค้าส่งออกได้ในปริมาณมากหลากหลายชนิด ‘ปากกาลูกลื่น’ ก็ถือเป็นหนึ่งในสินค้าที่จีนผลิตได้จำนวนมหาศาล ส่งผลให้จีนเป็นผู้ผลิตปากกาลูกลื่นรายใหญ่ที่สุดในโลก ทว่าหลายทศวรรษที่ผ่านมาจีนกลับต้องนำเข้า ‘หัวปากกาลูกลื่น’ จากต่างประเทศมาโดยตลอด (ที่ผ่านมามีแค่ 3 ประเทศในโลกที่ผลิตลูกกลม ๆ ที่หัวปากกาลูกลื่นได้คือ ญี่ปุ่น, เยอรมัน และสวิตเซอร์แลนด์) เนื่องจากการขาดแคลนเทคโนโลยีที่จะผลิตเหล็กเช่นนั้นได้
ในการผลิตปากกาสักด้าม ปัญหาไม่ใช่ที่ตัวด้ามปากกา แต่เป็น ‘ส่วนหัว’ ที่เป็นลูกกลมเล็ก ๆ ที่เป็นตัวนำส่งน้ำหมึกเมื่อคุณบรรจงเขียนมันลงบนกระดาษต่างหาก วัตถุส่วนนี้ดูผิวเผินอาจดูเหมือนผลิตได้ง่าย แค่เอาเหล็กมาทำเป็นก้อนกลม ๆ เล็ก ๆ ใส่ลงไปในปากกาก็ได้แล้วไม่ใช่หรอ แต่ความจริงแล้วมันไม่ได้ง่ายดายขนาดนั้น
Credit: Days of the year
เพื่อผลิตเหล็กที่มีคุณสมบัติดังกล่าว ผู้ผลิตจำเป็นต้องใช้เครื่องไม้เครื่องมือที่สามารถผลิตและตัดแผ่นเหล็กที่ทั้งแข็งและบางมากได้ ทั้งยังต้องมีความแม่นยำสูงอีกด้วย (อย่าลืมนะว่า ด้ามปากกาต้องผลิตในคราวละจำนวนมาก หัวปากกาก็เช่นกัน ดังนั้น ลูกกลมเล็กนั่นเลยต้องมีความแม่นยำสูงทั้งคุณภาพและขนาดตามไปด้วย ไม่งั้นคงใส่ให้พอดีกันและใช้งานจริงไม่ได้)
ก่อนปี 2017 จีนไม่สามารถผลิต ‘เหล็กแม่พิมพ์ (Die steel)’ คุณภาพสูงสำหรับทำหัวปากกาลูกลื่นได้เลย บรรดาบริษัทจีนทั้งหลายจึงพยายามค้นคว้าวิธีการผลิตมาโดยตลอด โดยเน้นการวิจัยและพัฒนาวัตถุดิบดังกล่าว เพื่อผลิตปากกาลูกลื่นด้วยตัวเอง ยุติการพึ่งพานำเข้าวัตถุดิบจากต่างประเทศ
ภารกิจสุดหิน เพื่อพิชิตเหล็กแห่งปากกา
ด้วยคุณสมบัติสุดหินของหัวปากกาลูกลื่น 3 ประการ คือ คุณสมบัติของการตัด การทนทานต่อการกัดกร่อน และความทนทานต่อการเสียดสี ทำให้แต่ละบริษัทต้องมุ่งวิจัยหาวิธีพัฒนาให้ได้เหล็กที่จะใช้ผลิตหัวปากกาให้ตรงกับคุณสมบัตินี้
ทว่า หลังจากที่ได้ทุ่มทุนวิจัยมานานนับ 5 ปี ในที่สุด เมื่อต้นปี 2017 บริษัท ไท่หยวน ไอรอนแอนด์สตีล (Taiyuan Iron & Steel : TISCO) บริษัทผู้ผลิตเหล็กและเหล็กกล้าชั้นนำของจีนในมณฑลส่านซี ได้ประกาศว่า วิจัยการผลิต “หัวปากกาลูกลื่น” ได้เป็นผลสำเร็จ โดยหัวปากกาของบริษัทสามารถลากเส้นได้ยาวถึง 800 เมตรโดยไม่ขาดตอน มีคุณภาพทัดเทียมกับสินค้านำเข้าจากต่างประเทศ และตั้งเป้าว่าจะสามารถผลิตหัวปากกาทดแทนการนำเข้าได้ทั้งหมดภายในเวลา 2 ปี
อย่างไรก็ตาม การผลิตหัวปากกาของบริษัทไท่หยวน อาจจะยังไม่สามารถทดแทนการนำเข้าทั้งหมดอย่างที่ตั้งเป้าไว้ หรืออาจเป็นเพราะเป็นบริษัทเดียวที่ผูกขาดการผลิตวัตถุดิบชิ้นนี้ ที่ผ่านมา บริษัทเอกชนอื่น ๆ จึงยังค้นคว้าวิจัยการผลิตอย่างไม่หยุดยั้ง และล่าสุดก็มีบริษัทเอกชนอีกแห่งทำสำเร็จตามมาแล้ว นั่นก็คือ บริษัทฝูเจี้ยน ชิงทัว กรุ๊ป (Fujian Qingtuo Group) ซึ่งอยู่ในมณฑลฝูเจี้ยน อีกภูมิภาคหนึ่งของจีน
ภาพจากคลิปวิดีโอของสำนักข่าวซินหัว
สำหรับทีมวิจัยและพัฒนาเหล็กสำหรับผลิตหัวปากกาของบริษัทชิงทัวได้เริ่มศึกษาเพื่อแก้ปัญหานี้ มาตั้งแต่เดือนตุลาคมปี 2018 และดำเนินงานวิจัยมาโดยตลอด จนในที่สุด ทีมวิจัยก็สามารถแก้โจทย์หิน 3 ข้อของเหล็กสำหรับผลิตหัวปากกาได้สำเร็จ บริษัทจึงเปิดตัวผลิตภัณฑ์ใหม่ดังกล่าวเมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา ซึ่งก็มีรายการสั่งซื้อเป็นจำนวนมาก
จากนี้ เหล็กสำหรับผลิตหัวปากกาชุดใหญ่ของบริษัทชิงทัว อินดัสเทรียล จำกัด (Qingtuo Industrial) จะถูกเคลื่อนย้ายขึ้นรถบรรทุก เพื่อกระจายไปยังบริษัทผลิตปากการายย่อยต่าง ๆ
ภาพจากคลิปวิดีโอของสำนักข่าวซินหัว
ขั้นต่อไป บริษัทจะเดินหน้าพัฒนาประสิทธิภาพของเหล็กสำหรับผลิตหัวปากกา เพื่อตอบสนองความต้องการวัสดุเหล็กกล้าไร้สนิมที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ลดความต้านทานในการตัดเฉือนลง และเพิ่มความบริสุทธิ์ให้สูงขึ้น เพื่อป้อนสู่อุตสาหกรรมผลิตปากกาในประเทศอีกแรงหนึ่ง
ก้าวสู่อนาคตด้วยเทคโนโลยีใหม่
แม้มูลค่าของปากกาด้ามหนึ่งอาจจะต่ำต้อยเหมือนด้อยค่า ทว่าเมื่อรวมกันแล้วก็เท่ากับจำนวนเงินมหาศาลที่จะหลั่งไหลไปยังภาคเอกชนและส่วนท้องถิ่นของจีน เท่ากับว่าจีนได้พัฒนาเทคโนโลยีของตนเองขึ้นไปอีกขั้นแล้ว
ศาสตราจารย์จอร์จ หวง (George Huang) หัวหน้าภาควิชาวิศวกรรมอุตสาหการและวิศวกรรมเครื่องกลของมหาวิทยาลัยฮ่องกงกล่าวในบทความ Pen power: China closer to ballpoint success เมื่อปี 2017 ของสำนักข่าวบีบีซี ว่า ในอดีต จีนไม่สามารถทำวิศวกรรมความแม่นยำได้ดีนัก และหัวปากกาลูกลื่นก็เป็นตัวอย่างของสิ่งเหล่านี้
“วิศวกรรมความเที่ยงตรงหรือวิศวกรรมพรีซิชั่น (Precision engineering) ซึ่งใช้ผลิตหัวปากกาลูกลื่นนั้น เป็นศาสตร์ที่กำลังเฟื่องฟูเฉพาะในบางภาคส่วน เช่น การบินและอวกาศ และการป้องกันประเทศ ซึ่งเป็นสิ่งที่รัฐบาลจีนให้ความสำคัญเป็นลำดับต้น”
ดังนั้น การที่ภาคเอกชนอย่าง บริษัทไท่หยวน และบริษัทชิงทัว สามารถผลิตหัวปากกาด้วยเทคโนโลยีดังกล่าวได้เอง นั่นเท่ากับว่า นี่เป็นการใช้เทคโนโลยีขั้นสูงในแวดวงที่กว้างขึ้นกว่าเดิม ก้าวจากภาครัฐบาลสู่ภาคเอกชน และเริ่มทยอยไปสู่ภูมิภาคต่าง ๆ ของจีนแล้ว ตอกย้ำว่า นโยบาย Made in China 2025 ของรัฐบาลจีน ที่สนับสนุนให้คนในประเทศใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมเป็นหัวใจสำคัญในการผลิตสินค้าต่าง ๆ เพื่อช่วยให้เศรษฐกิจในประเทศเติบโต เริ่มเห็นผลเป็นรูปธรรมไปอีกขั้น
การผลิตหัวปากกาได้เองของบริษัทเอกชนจีนในครั้งนี้ จึงอาจจะเป็นจุดเริ่มต้นของทั้งการกระจายรายได้สู่ท้องถิ่นที่เพิ่มขึ้น เสริมความมั่นคงทางเศรษฐกิจ ทั้งยังเป็น ‘สัญลักษณ์’ อีกอย่าง ที่บ่งถึงความสำเร็จของการพัฒนาคนและประเทศของจีนด้วย
อ้างอิง
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส