จากข่าว Lemmon และ NEOWISE 2 ดาวหางชวนให้นึกถึงอนิเมะ Your Name โผล่มาให้ยลกันแล้ว! กำหนดการมาเยือนของนีโอไวส์ (NEOWISE) ดาวหางที่โดดเด่นที่สุดในรอบปี ก็มีกำหนดการมาเยือนใกล้เข้ามาทุกทีแล้ว เพื่อไม่ให้พลาดชมความน่าตื่นตานี้ วันนี้เราจึงขอสรุปวันเวลา และวิธีส่องหาดาวหางกันอีกครั้ง
NEOWISE พิเศษอย่างไร น่าส่องตรงไหน
หลังจากค้นพบเมื่อวันที่ 27 มีนาคม 2563 ด้วยกล้องโทรทรรศน์อวกาศไวส์ (Wide-field Infrared Survey Explorer: WISE) ในภารกิจสังเกตการณ์วัตถุใกล้โลกด้วยคลื่นรังสีอินฟราเรด ( NASA’s Near-Earth Object Wide-field Infrared Survey Explorer (NEOWISE) mission) นาซาก็ได้เฝ้าติดตามดาวหางดวงนี้มาโดยตลอด และเชิญชวนให้เหล่านักชมดาวสังเกตการณ์ร่วมกันก่อนที่มันจะเดินทางออกนอกระบบสุริยะไป และจะไม่กลับมาให้เห็นอีกถึง 6,767 ปี
ดาวหางเคลื่อนเข้าใกล้ดวงอาทิตย์มากที่สุดเมื่อ 3 กรกฎาคม ที่ผ่านมา ด้วยระยะห่าง 43 ล้านกิโลเมตร และจะเคลื่อนที่เข้าใกล้โลกที่สุด ในวันที่ 23 กรกฎาคม 2563 ที่ระยะห่าง 103 ล้านกิโลเมตร ก่อนหน้านี้ ดาวหางนี้จะปรากฏในช่วงรุ่งเช้าก่อนดวงอาทิตย์ขึ้น แต่หลังจากวันที่ 18 กรกฎาคม ดาวหางจะเปลี่ยนมาปรากฏในช่วงหัวค่ำ หลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า และความสว่างจะลดลงเรื่อยๆ แต่ยังคงสว่างในระดับที่ยังสามารถสังเกตการณ์ได้ด้วยตาเปล่า
เมื่อวันที่ 13 กรกฏาคม ที่ผ่านมา Planetary Science Institute’s Input/Output facility ยังพบว่า ดาวหางนีโอไวส์ปรากฏหางฝุ่นและหางไอออนแยกออกจากกันอย่างชัดเจน สำหรับหางไอออนนั้นพบว่าเป็นหางโซเดียม สามารถสังเกตเห็นเฉพาะดาวหางที่สว่างมากอย่าง ดาวหางเฮล-บอปป์ (Hale–Bopp) และ ดาวหางไอซอน (ISON) เท่านั้น และจากการศึกษาในย่านรังสีอินฟราเรดพบว่านิวเคลียสของดาวหาง มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 5 กิโลเมตร มีขนาดใกล้เคียงกับดาวหางสว่างในอดีตอย่าง ดาวหางเฮียกูตาเกะ (Hyakutake) และดาวหางคาบสั้นอื่น ๆ อีกหลายดวง
อยากดู NEOWISE ต้องทำอย่างไร
เพื่อให้ส่องดาวหางนีโอไวส์ ด้วยตัวเองไม่มีพลาด นาซาจึงแนะนำวิธีเตรียมพร้อมก่อนชม ดังนี้
- หาสถานที่ที่ห่างไกลจากแสงไฟ และไม่มีสิ่งบดบังการมองท้องฟ้า
- เมื่อดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้าให้มองหา กลุ่มดาวจระเข้หรือหมีใหญ่ (Big Dipper) ในท้องฟ้าทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ
- ถ้ามีกล้องสองตาโปรดเตรียมเอาไว้ให้พร้อม เพราะแม้ดาวหาง NEOWISE สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า แต่ลักษณะของดาวจะดูมัว ๆ และมีหางลากออกมาเล็กน้อย ดังนั้นถ้าใช้กล้องสองตา จะช่วยให้เห็นความน่าตื่นตาของดาวหางนี้ได้ชัดเจนยิ่งขึ้น
และในแต่ละคืน (อันที่จริงคืนนี้ก็มีแล้วนะ ลองดูได้เลย) ดาวหางจะขยับสูงขึ้นเหนือเส้นขอบฟ้าทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ไปเรื่อย ๆ อย่างในภาพข้างล่างนี้
นอกจากนี้ นาซายังแจกเคล็ดลับการติดตามดูดาว และวิธีการถ่ายภาพดาวหางและดาวตก พวงท้ายด้วยคลิปวิธีหาดาวหางนีโอไวส์อีกด้วย
และโชคดีที่ช่วงนี้ยังเป็นช่วงคืนเดือนมืด มีแสงจันทร์รบกวนน้อย (วันที่ 21 กรกฎาคม ตรงกับเป็นคืนเดือนมืดไร้แสงจันทร์รบกวน ส่วนวันที่ 23 กรกฎาคม ตรงกับคืนดวงจันทร์ขึ้น 2 ค่ำ อาจมีแสงจันทร์รบกวนเล็กน้อย) จึงมีโอกาสเห็นดาวหางนี้ได้มาก
อย่างไรก็ตาม สำหรับชาวไทยเรา อาจจะต้องลุ้นสักหน่อยเพราะอยู่ในช่วงฤดูฝนพอดี หากมีเมฆปกคลุมค่อนข้างหนาก็อาจจะอดชื่นชมความงามของดาวหางกันไป แต่ไม่ต้องเป็นกังวลไป เพราะปรากฏการณ์ครั้งนี้มีนักดาราศาสตร์และช่างภาพทั่วโลกเฝ้าติดตามถ่ายภาพมาให้เราได้ชมกันอย่างแน่นอน
แต่ถ้าฟ้าเปิดได้เห็นด้วยตาตนเองยังไงมันก็คงจะดีกว่าเนอะ ก็หวังว่า ฝนที่มักจะตกในช่วงหัวค่ำนี้จะย้ายไปตกช่วงเวลาอื่นบ้าง จะได้เลิกรถติด และมีอาจจะได้ยลดาวหางกันสักที
อ้างอิง
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส